Overzicht
Mensen voelen zich niet altijd op hun gemak om aan zichzelf of anderen toe te geven dat ze een aandoening hebben waarbij onlangs de diagnose is gesteld. Dit is niet ongebruikelijk, en de meeste mensen accepteren de diagnose uiteindelijk.
Maar soms is de afwijzing langdurig, en is het niet alleen de ontkenning die ervoor zorgt dat iemand de feiten verwerpt. Het is een aandoening die anosognosie wordt genoemd. Dit betekent losjes "gebrek aan bewustzijn of inzicht" in het Grieks.
Anosognosie is een gebrek aan vermogen om de realiteit van iemands eigen toestand waar te nemen. Het is het onvermogen van een persoon om te accepteren dat ze een aandoening hebben die overeenkomt met hun symptomen of een formele diagnose.
Dit gebeurt ondanks significant bewijs van een diagnose en ondanks tweede en zelfs derde medische adviezen die de validiteit van een diagnose bevestigen.
Anosognosia is het resultaat van veranderingen in de hersenen. Het is niet alleen koppigheid of regelrechte ontkenning, wat een verdedigingsmechanisme is dat sommige mensen gebruiken wanneer ze een moeilijke diagnose krijgen om mee om te gaan. In feite staat anosognosie centraal bij aandoeningen zoals schizofrenie of bipolaire stoornis.
Laten we eens nader bekijken waardoor dit symptoom wordt veroorzaakt, hoe u het kunt herkennen en wat u en uw dierbaren kunnen doen om ermee om te gaan.
Oorzaken
Je perceptie van jezelf verandert gedurende je hele leven. Pas getrouwd? Misschien voel je je gerustgesteld nu je eindelijk in het huwelijksbootje bent gestapt met iemand van wie je houdt. Nieuw litteken op je gezicht? Je brein moet er rekening mee houden, zodat je je herinnert dat het er is als je in de spiegel kijkt.
Je frontale kwab is sterk betrokken bij dit constante proces van het hervormen van je zelfbeeld. En sommige psychische aandoeningen kunnen veranderingen in dit deel van uw hersenen veroorzaken. Dit veroorzaakt na verloop van tijd hermodellering van het frontale kwabweefsel.
Uiteindelijk kunt u uw vermogen verliezen om nieuwe informatie op te nemen en uw perceptie van uzelf of uw algehele gezondheid te vernieuwen.
En aangezien uw hersenen de nieuwere informatie die het gevolg is van uw toestand niet kunnen bevatten, kunnen u of uw dierbaren in de war raken of gefrustreerd raken doordat het lijkt alsof u uw toestand niet serieus neemt.
Symptomen
Het meest opvallende symptoom van anosognosie is een gebrek aan begrip, bewustzijn of acceptatie dat u een medische aandoening heeft. Dit is zelfs mogelijk als er uitgebreid bewijs is dat u dat doet.
Hier zijn enkele manieren om het verschil tussen anosognosie en ontkenning of andere reacties op ziekte te begrijpen:
- Niet iedereen met deze aandoening laat het op dezelfde manier zien. Sommigen erkennen misschien botweg dat ze denken dat er niets mis is met hen. Anderen zullen het misschien vermijden om over de aandoening te praten omdat ze denken dat niemand ze gelooft. En weer anderen kunnen in de war raken of gefrustreerd raken als de mensen tegenspreken wat volgens hen waar is.
- Anosognosia is niet statisch. Iemand kan zich bewust zijn van zijn toestand en deze behandelen met medicijnen of doktersbezoeken.Ze kunnen dan plotseling niet meer op de hoogte zijn en een afspraak missen of kort daarna vergeten medicatie in te nemen omdat ze hun toestand niet meer kunnen waarnemen. Iemand kan zelfs bepaalde symptomen erkennen, maar andere niet. Iemand met een hemiplegie realiseert zich bijvoorbeeld misschien niet dat één kant van zijn lichaam zwak of verlamd is. Maar ze kunnen zich nog steeds bewust zijn van symptomen zoals moeite met spreken (afasie) of verlies van gezichtsvermogen (hemianopie).
- Besteed veel aandacht aan gedrag voor en na een diagnose van de geestelijke gezondheid. Iemands inzicht kan in de loop van de tijd variëren. Dit kan ervoor zorgen dat je denkt dat ze gewoon hun toestand proberen te negeren om hun emoties te beschermen. Maar het is belangrijk om je te concentreren op het verschil tussen iemands persoonlijkheid en de symptomen van anosognosie. Hebben ze dit gedrag vertoond voordat ze werden gediagnosticeerd? Zijn ze ongewoon onvermurwbaar in het ontkennen van hun toestand?
Diagnose
Uw arts kan u aanraden om een psychiater of een andere specialist in de geestelijke gezondheidszorg te raadplegen als bij u of een geliefde een aandoening is vastgesteld die mogelijk verband houdt met anosognosie. Een specialist kan uw algehele geestelijke gezondheid en eventuele symptomen die zich voordoen, controleren.
Een specialist kan anosognosie ook vroeg herkennen. Zelfs kleine gedragsveranderingen kunnen door een specialist worden gedetecteerd.
Een veelgebruikte evaluatietechniek is de "LEAP" -methode, die wordt uitgevoerd door:
- luisteren naar de persoon
- zich inleven in de persoon
- het eens zijn met de persoon
- samenwerken met de persoon
Deze methode helpt bij het openen van een dialoog tussen een arts en de persoon met anosognosie. Hierdoor kan de persoon zich bewust worden van de objectieve feiten van zijn situatie en kan hij begrijpen dat de mensen om hem heen ondersteunend en begripvol zijn.
Een ander veelgebruikt diagnostisch hulpmiddel is de Scale to Assess Unawareness of Mental Disorder (SUM-D). Deze test plaatst het idee van 'inzicht' in een spectrum dat omvat:
- Bewustwording. Herkent de persoon dat hij een aandoening heeft? Vallen ze de symptomen van hun toestand op? Weten ze dat hun toestand sociale gevolgen kan hebben?
- Begrip. Beseft de persoon dat hij / zij behandeling nodig heeft?
- Attributie. Geloven ze dat hun symptomen het gevolg zijn van een psychische aandoening?
De SUM-D-testresultaten van een persoon kunnen aangeven of een persoon anosognosie heeft.
Verhouding tot andere voorwaarden
De meest voorkomende aandoeningen die verband houden met anosognosie zijn onder meer:
- schizofrenie
- dementie (inclusief de ziekte van Alzheimer)
- bipolaire stoornis
- depressieve stoornis
- hemiplegie
Anosognosie komt het meest voor bij schizofrenie. Ongeveer 57-98 procent van de mensen met schizofrenie heeft een vorm van anosognosie.
Anosognosie is ook vooral opmerkelijk bij hemiplegie. Iemand met deze aandoening realiseert zich misschien niet dat ze aan één kant van hun lichaam een gedeeltelijke of volledige verlamming hebben. Dit geldt zelfs als ze kunnen zien dat hun ledematen niet goed bewegen.
Behandeling
Het snel na de diagnose van een psychische aandoening behandelen bij een hulpverlener of psychiater kan een enorme hulp zijn voor iemand die anosognosie ervaart. Deze toestand kan frustrerend zijn voor iemand die relatiestress heeft met zijn vrienden, familie of zelfs collega's of gezondheidscomplicaties heeft omdat ze zich niet bewust zijn van hun toestand.
De behandeling van anosognosie kan variëren op basis van de oorzaak. Veel voorkomende behandelingen zijn onder meer:
Antipsychotische therapie
Uw arts kan medicijnen aanbevelen die bekend staan als antipsychotica om symptomen van aandoeningen zoals schizofrenie of bipolaire stoornis te behandelen. Enkele voorbeelden van antipsychotica die kunnen worden gebruikt, zijn:
- chloorpromazine (Thorazine)
- loxapine (Loxitane)
- clozapine (Clozaril)
- aripiprazol (Abilify)
Antipsychotica werken doorgaans niet voor iedereen op dezelfde manier, dus uw medicatie wordt voorgeschreven op basis van uw symptomen, algehele gezondheid en reactie op de medicatie. Mogelijk hebt u uw hele leven verschillende soorten antipsychotica nodig, omdat uw cognitieve vaardigheden veranderen of uw lichaam in de loop van de tijd anders op de medicatie reageert.
Motiverende verbeteringstherapie (MET)
MET gebruikt technieken om iemand te motiveren om ofwel zijn zelfbeeld te veranderen om te accepteren dat hij een aandoening heeft, ofwel hem aan te moedigen een behandeling voor zijn aandoening te krijgen.
MET bestaat vaak uit het helpen van iemand om objectief naar zijn symptomen, gedragingen en relaties te kijken. Dit leidt vaak tot het besef dat feiten wijzen op het bestaan van een aandoening.
Ondersteuning voor iemand met anosognosie
Hier zijn een paar adviezen om u en uw dierbaren te helpen omgaan met anosognosie:
- Oordeel niet. Onthoud dat dit een medische aandoening is, geen koppigheid of zelfvernietigende neigingen.
- Wees ondersteunend. Sommige dagen zijn misschien beter dan andere. Zelfs als iemand zijn perceptie van zijn toestand volledig verliest, doet hij het niet expres. Ze hebben uw steun nodig om ervoor te zorgen dat ze een behandeling krijgen en consistent blijven met afspraken en medicijnen.
- Notities maken. Door een gedetailleerd dagboek bij te houden van wat de persoon zegt en doet, kunt u bewijs van de aandoening verzamelen. Dit kan niet alleen iemand helpen beseffen dat ze anosognosie hebben, maar ook uw arts een basis bieden voor een behandelplan.
De vooruitzichten
De vooruitzichten voor aandoeningen die verband houden met anosognosie, zoals schizofrenie, kunnen in het begin van de behandeling nuttig zijn, maar dit is niet altijd het geval en er is geen remedie voor deze aandoening.
Gedragstherapie zoals de MET-techniek kan de kwaliteit van leven aanzienlijk verhogen door mensen met anosognosie te helpen hun symptomen vanuit een objectief standpunt te bekijken. Dit kan leiden tot veranderingen in perceptie en gedrag en ervoor zorgen dat ze het behandelplan voor hun onderliggende aandoening volgen.
