Overzicht
Schizofrenie is een chronische psychiatrische aandoening. Mensen met deze aandoening ervaren vervormingen van de werkelijkheid, vaak met waanvoorstellingen of hallucinaties.
Hoewel exacte schattingen moeilijk te verkrijgen zijn, wordt geschat dat dit ongeveer 1 procent van de bevolking betreft.
Misvattingen over deze aandoening komen vaak voor. Sommige mensen denken bijvoorbeeld dat het een 'gespleten persoonlijkheid' creëert. In feite zijn schizofrenie en gespleten persoonlijkheid - terecht dissociatieve identiteitsstoornis genoemd - twee verschillende stoornissen.
Schizofrenie kan voorkomen bij mannen en vrouwen van alle leeftijden. Mannen ontwikkelen symptomen vaak in hun late tienerjaren of begin twintig. Vrouwen hebben de neiging om tekenen te vertonen als ze eind twintig en begin dertig zijn. Dit is wat u moet weten.
Symptomen van schizofrenie
Symptomen van schizofrenie kunnen de volgende zijn:
Vroege symptomen
Symptomen van deze aandoening komen vaak voor in de tienerjaren en begin twintig. Op deze leeftijden kunnen de eerste tekenen over het hoofd worden gezien vanwege typisch pubergedrag.
Vroege symptomen zijn onder meer:
- zich isoleren van vrienden en familie
- veranderende vrienden of sociale groepen
- een verandering in focus en concentratie
- slaapproblemen
- prikkelbaarheid en opwinding
- problemen met schoolwerk of slechte schoolprestaties
Positieve symptomen
"Positieve" symptomen van schizofrenie zijn gedragingen die niet typisch zijn voor verder gezonde individuen. Deze gedragingen zijn onder meer:
- Hallucinaties. Hallucinaties zijn ervaringen die echt lijken, maar door je geest worden gecreëerd. Ze omvatten dingen zien, stemmen horen of dingen ruiken die anderen om je heen niet ervaren.
- Wanen. Er ontstaat een waanvoorstelling wanneer u iets gelooft ondanks bewijs of feiten die het tegendeel beweren.
- Gedachte stoornissen. Dit zijn ongebruikelijke manieren van denken of verwerken van informatie.
- Bewegingsstoornissen. Deze omvatten onrustige lichaamsbewegingen of vreemde houdingen.
Negatieve symptomen
Negatieve symptomen van schizofrenie onderbreken iemands typische emoties, gedragingen en capaciteiten. Deze symptomen zijn onder meer:
- ongeorganiseerd denken of spreken, waarbij de persoon snel van onderwerp verandert tijdens het spreken of verzonnen woorden of zinnen gebruikt
- moeite met het beheersen van impulsen
- vreemde emotionele reacties op situaties
- een gebrek aan emotie of uitdrukkingen
- verlies van interesse of opwinding voor het leven
- sociale onthouding
- moeite om plezier te ervaren
- moeilijkheid om plannen te beginnen of door te zetten
- moeite met het voltooien van normale dagelijkse activiteiten
Cognitieve symptomen
Cognitieve symptomen van schizofrenie zijn soms subtiel en kunnen moeilijk op te sporen zijn. De aandoening kan echter het geheugen en het denken beïnvloeden.
Deze symptomen zijn onder meer:
- ongeorganiseerd denken, zoals moeite met focussen of opletten
- slecht 'uitvoerend functioneren', of informatie begrijpen en deze gebruiken om beslissingen te nemen
- problemen met het leren van informatie en het gebruiken ervan
- gebrek aan inzicht of zich niet bewust zijn van hun symptomen
Symptomen van schizofrenie kunnen moeilijk op te sporen zijn. Lees meer over alle mogelijke tekenen van de aandoening waardoor u ze gemakkelijker kunt herkennen.
Schizofrenie veroorzaakt
De exacte oorzaak van schizofrenie is onbekend. Medische onderzoekers zijn van mening dat verschillende factoren kunnen bijdragen, waaronder:
- biologisch
- genetisch
- milieu
Recente studies hebben gesuggereerd dat beeldvormende tests die zijn uitgevoerd bij mensen met schizofrenie, afwijkingen in bepaalde hersenstructuren kunnen vertonen. Het lopende onderzoek op dit gebied gaat door. Aangenomen wordt dat chemische afwijkingen in de hersenen verantwoordelijk zijn voor veel van de symptomen die worden gezien bij schizofrenie.
Onderzoekers geloven ook dat lage niveaus van bepaalde hersenchemicaliën die emoties en gedrag beïnvloeden, kunnen bijdragen aan deze psychiatrische stoornis.
Genetica kan ook een rol spelen. Mensen met een familiegeschiedenis van schizofrenie hebben een hoger risico om deze aandoening te ontwikkelen.
Andere risicofactoren voor schizofrenie kunnen zijn:
- blootstelling aan gifstoffen of een virus vóór de geboorte of tijdens de kindertijd
- een inflammatoire of auto-immuunziekte hebben
- het gebruik van geestverruimende medicijnen
- hoge stressniveaus
Schizofrenie-typen
Schizofrenie was ooit onderverdeeld in vijf subtypen. In 2013 zijn de subtypen geëlimineerd. Tegenwoordig is schizofrenie een diagnose.
De namen van de afzonderlijke typen helpen artsen en zorgverleners bij het plannen van behandelingen. Ze worden echter niet langer gebruikt als klinische diagnose.
Deze soorten omvatten:
- Paranoïde. In 2013 besloten artsen dat paranoia een 'positief' symptoom is van de aandoening, niet een apart type.
- Hebephrenic of ongeorganiseerd. Dit type werd gediagnosticeerd bij mensen die geen hallucinaties of wanen hadden, maar wel ongeorganiseerde spraak of gedrag vertoonden.
- Ongedifferentieerd. Artsen diagnosticeerden mensen met dit subtype die meer dan één type overheersend symptoom vertoonden.
- Resterend. Als bij iemand vroeg in zijn leven de diagnose schizofrenie werd gesteld, maar later geen symptomen vertoonde, is dit subtype mogelijk voor hen gebruikt.
- Catatonisch. Zoals de naam suggereert, werd dit subtype gediagnosticeerd bij mensen die tekenen van mutisme vertoonden of die een verdovingachtig effect ontwikkelden.
Hoewel de subtypen niet langer worden gebruikt om schizofrenie te diagnosticeren, kunt u meer lezen over elk ervan en de symptomen die ze hebben geclassificeerd.
Diagnose en tests van schizofrenie
Er is geen enkele test om schizofrenie te diagnosticeren. Een volledig psychiatrisch onderzoek kan uw arts helpen bij het stellen van een diagnose. U moet naar een psychiater of een professional in de geestelijke gezondheidszorg.
Verwacht tijdens uw afspraak vragen te beantwoorden over:
- uw medische geschiedenis
- uw geestelijke gezondheid
- uw familiegeschiedenis
Uw arts kan het volgende uitvoeren:
- een lichamelijk onderzoek
- bloed werk
- beeldvormende tests, inclusief magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) of computertomografie (CT) -scan
Soms kunnen er andere redenen zijn voor uw symptomen, ook al lijken ze op die van schizofrenie. Deze redenen kunnen zijn:
- substantie gebruik
- bepaalde medicijnen
- andere psychische aandoeningen
Uw arts kan schizofrenie diagnosticeren als u ten minste twee symptomen heeft gehad gedurende een periode van een maand. Deze symptomen moeten zijn:
- hallucinaties
- wanen
- ongeorganiseerde spraak
Behandelingen voor schizofrenie
Er is geen remedie voor schizofrenie. Als u wordt gediagnosticeerd met deze aandoening, heeft u een levenslange behandeling nodig. Behandelingen kunnen de ernst van de symptomen beheersen of verminderen.
Het is belangrijk om u te laten behandelen door een psychiater of een professional in de geestelijke gezondheidszorg die ervaring heeft met het behandelen van mensen met deze aandoening. U kunt ook samenwerken met een maatschappelijk werker of een casemanager.
Mogelijke behandelingen zijn onder meer:
Medicijnen
Antipsychotische medicatie is de meest voorkomende behandeling voor schizofrenie. Medicatie kan helpen bij het stoppen van:
- hallucinaties
- wanen
- symptomen van psychose
Als er een psychose optreedt, kunt u in het ziekenhuis worden opgenomen en onder strikt medisch toezicht worden behandeld.
Psychosociale interventie
Een andere behandelingsoptie voor schizofrenie is psychosociale interventie. Dit omvat individuele therapie om u te helpen omgaan met stress en uw ziekte.
Sociale training kan uw sociale en communicatieve vaardigheden verbeteren.
Beroepsrevalidatie
Beroepsrevalidatie kan u de vaardigheden bieden die u nodig hebt om weer aan het werk te gaan. Het kan het gemakkelijker maken om een reguliere baan te behouden.
Alternatieve behandelingen voor schizofrenie
Medicatie is belangrijk voor de behandeling van schizofrenie. Sommige mensen met de aandoening willen misschien aanvullende geneeskunde overwegen. Als u ervoor kiest om deze alternatieve behandelingen te gebruiken, werk dan samen met uw arts om ervoor te zorgen dat de behandeling veilig is.
Soorten alternatieve behandelingen die worden gebruikt voor schizofrenie zijn onder meer:
- vitamine behandeling
- visoliesupplementen
- glycinesupplementen
- dieet management
Onderzoek ter ondersteuning van deze alternatieve behandelingen is beperkt. Lees meer om te beslissen of er een geschikt voor u is.
Paranoïde schizofrenie
Paranoïde schizofrenie was de meest voorkomende gediagnosticeerde vorm van de aandoening. Toen, in 2013, besloot de American Psychiatric Association dat schizofrenie-subtypen geen afzonderlijke aandoeningen waren.
Tegenwoordig zal een arts of zorgverlener geen diagnose stellen van iemand met deze aandoening. De diagnose zal in plaats daarvan simpelweg schizofrenie zijn. Het overheersende symptoom kan echter paranoia zijn. Als u dit weet, kan een arts worden geïnformeerd over mogelijke behandelplannen.
Niet iedereen met de stoornis zal paranoia ervaren. Het herkennen van de symptomen van paranoïde schizofrenie kan u of een geliefde echter helpen om een behandeling te krijgen.
Catatonische schizofrenie
Catatonic was een ander eerder gebruikt type schizofrenie. Het wordt echter niet meer als diagnose gebruikt. In plaats daarvan wordt slechts één type gediagnosticeerd.
De symptomen van catatonische schizofrenie omvatten:
- onbeweeglijkheid
- niet reageren
- plat effect
- stupor-achtige toestand
- mutisme
- weigering om instructies op te volgen
Hoewel deze diagnose niet langer wordt gebruikt, kan het beter begrijpen van schizofrenie u helpen het te herkennen en sneller een behandeling te zoeken.
Schizofrenie bij kinderen
De diagnose schizofrenie komt veel voor bij mensen in hun tienerjaren en begin twintig. Hoewel het minder vaak voorkomt, kan het eerder beginnen. Wanneer de symptomen optreden vóór de leeftijd van 13 jaar, wordt de aandoening soms vroege schizofrenie of schizofrenie bij kinderen genoemd.
Het diagnosticeren van deze aandoening is moeilijk. Gedragsveranderingen zijn niet ongebruikelijk naarmate kinderen en tieners zich ontwikkelen. Bovendien komen enkele van de meest voorkomende symptomen van deze psychische stoornis ook voor in andere aandoeningen. Waaronder:
- depressie
- bipolaire stoornis
- aandachtsstoornissen
Symptomen van schizofrenie bij kinderen zijn onder meer:
- ongebruikelijke angsten of angsten (paranoia)
- slaapproblemen
- emotionele schommelingen
- stemmen horen of dingen zien (hallucinaties)
- verminderde aandacht voor zelfzorg
- plotselinge gedragsveranderingen
- verslechtering van de academische prestaties
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen de gedragingen die kunnen optreden bij opgroeiende kinderen en tieners met symptomen van een ernstige psychische aandoening. Lees meer over de mogelijke tekenen van schizofrenie bij kinderen.
Schizofrenie versus psychose
Schizofrenie en psychose kunnen voor elkaar worden verward, maar ze zijn niet hetzelfde. De ene is een psychische aandoening - de andere is een symptoom.
Psychose is een breuk met de realiteit. Tijdens een episode van psychose kun je stemmen horen, dingen zien die niet echt zijn, of dingen geloven die niet waar zijn.
Psychose is een element of symptoom van verschillende psychische stoornissen, waaronder schizofrenie. Psychose kan ook optreden bij mensen zonder andere symptomen van psychische problemen.
Hoewel psychose kan optreden bij mensen met schizofrenie, zal niet iedereen met deze aandoening psychose ervaren. Als u of iemand die u kent symptomen van psychose ervaart, zoek dan onmiddellijk een behandeling.
Schizofrenie statistieken
- Schizofrenie wordt meestal gediagnosticeerd bij mensen van eind tienerjaren tot begin dertig.
- Mannen hebben de neiging om symptomen eerder te vertonen. Ze worden ook eerder gediagnosticeerd, tussen de late adolescentie en begin twintig.
- Vrouwen worden meestal later gediagnosticeerd, van begin twintig tot begin dertig.
- De aandoening komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
- Onderzoek suggereert dat schizofrenie bij minder dan 1 procent van de mensen voorkomt. Het treft meer dan 21 miljoen mensen over de hele wereld.
- Uw risico voor de aandoening is 10 procent als u er een eerstegraads familielid bij heeft, zoals een ouder of broer of zus.
- Wereldwijd is schizofrenie een van de 15 meest invaliderende aandoeningen.
- Mensen met deze aandoening hebben twee tot drie keer meer kans om vroegtijdig te overlijden.
- Bijna de helft van de mensen met de stoornis heeft ook andere psychische problemen.
- Bijna 5 procent van de mensen met de stoornis sterft door zelfmoord. Dat is hoger dan de algemene bevolking.
- Meer dan de helft van de mensen met de aandoening krijgt geen passende zorg.
Schizofrenie versus bipolair
Schizofrenie en bipolaire stoornis zijn beide chronische psychische aandoeningen. Ze kunnen enkele kenmerken delen, maar er zijn duidelijke verschillen.
Bipolaire stoornis veroorzaakt sterke stemmingswisselingen. Deze schommelingen schakelen tussen manie en depressie.
Tijdens deze episodes is het mogelijk dat iemand met een bipolaire stoornis hallucinaties of waanvoorstellingen ervaart, vooral in een manische episode. Het ervaren van psychose en stemmingswisselingen kan het voltooien van alledaagse taken moeilijker maken.
Evenzo kunnen mensen met schizofrenie hallucinaties of waanvoorstellingen ervaren, maar het is ook zeer waarschijnlijk dat ze ongeorganiseerd denken en spreken ervaren. In tegenstelling tot iemand met een bipolaire stoornis in de manische fase, gaan de symptomen van psychose niet gepaard met manie.
Geen enkele test kan bepalen welke aandoening u heeft. In plaats daarvan kan uw arts een uitgebreide psychiatrische evaluatie uitvoeren en enkele tests bestellen om mogelijke oorzaken uit te sluiten. Deze tests kunnen bloedtesten, beeldvormende tests en screeningstests voor geneesmiddelen omvatten.
Met die resultaten kan uw arts uw gedrag en symptomen gaan controleren om een diagnose te vinden die past bij wat u ervaart.
Als je nieuwsgierig bent naar de overeenkomsten en verschillen tussen bipolaire stoornis en schizofrenie, lees dan hoe ze zich verhouden.
Prognose van schizofrenie
De prognose voor mensen met schizofrenie varieert. Het hangt grotendeels af van de algehele gezondheid, leeftijd, symptomen en het behandelplan van de persoon.
Een onderzoek uit 2014 meldde dat zelfs met behandeling slechts 20 procent van de personen met de stoornis gunstige resultaten rapporteert. Anderen kunnen de rest van hun leven symptomen blijven ervaren.
De reden voor dit percentage is waarschijnlijk te wijten aan het feit dat meer dan de helft van de mensen met deze aandoening geen adequate behandeling krijgt. Bijna 5 procent van de mensen met de stoornis sterft door zelfmoord.
Zelfmoordpreventie
- Als u denkt dat iemand onmiddellijk het risico loopt zichzelf te verwonden of een andere persoon pijn te doen:
- • Bel 911 of uw lokale alarmnummer.
- • Blijf bij de persoon totdat er hulp komt.
- • Verwijder alle wapens, messen, medicijnen of andere zaken die schade kunnen veroorzaken.
- • Luister, maar veroordeel, argumenteer, bedreig of schreeuw niet.
- Als u of iemand die u kent zelfmoord overweegt, vraag dan om hulp van een hotline voor crisis- of zelfmoordpreventie. Probeer de National Suicide Prevention Lifeline op 800-273-8255.
Behandelingsprogramma's waarbij gezinnen betrokken zijn, blijken veel succes te hebben. Ze verminderen de noodzaak van ziekenhuisopname en verbeteren het sociaal functioneren.
Daarom is het zo belangrijk dat u samen met een getrainde professional in de geestelijke gezondheidszorg of een arts een behandelplan vindt dat gemakkelijk te onderhouden en voor u het nuttigst is.
Complicaties van schizofrenie
Schizofrenie is een ernstige psychische aandoening die niet mag worden genegeerd of onbehandeld. De ziekte verhoogt het risico op ernstige complicaties, zoals:
- zelfverwonding of zelfmoord
- ongerustheid
- fobieën
- depressie
- alcohol- of drugsgebruik
- familie problemen
Schizofrenie kan het ook moeilijk maken om te werken of naar school te gaan. Als je niet kunt werken of jezelf financieel niet kunt onderhouden, is er een groter risico op armoede en dakloosheid.
Preventie van schizofrenie
Er is geen manier om schizofrenie te voorkomen. Toch is het de afgelopen jaren een belangrijk aandachtspunt van onderzoekers geweest om te bepalen wie er risico loopt en hoe de aandoening kan worden voorkomen bij personen met een verhoogd risico.
Het is mogelijk om van een gezond, symptoomvrij leven te genieten. De symptomen van schizofrenie kunnen een tijdje weggaan en dan terugkeren. Het opvolgen van de aanbevelingen van uw arts zal uw prognose verbeteren.
Volgens het Royal College of Psychiatrists zullen 3 op de 5 mensen met de diagnose schizofrenie beter worden met de behandeling. Om op weg te gaan naar verbetering, is het belangrijk om:
- leer over uw toestand
- begrijp de risicofactoren
- volg het behandelplan van uw arts
-diversity-in-the-diabetes-community.jpg)
