Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) is een neurologische ontwikkelingsstoornis. Het wordt soms nog steeds aandachtstekortstoornis (ADD) genoemd, hoewel deze oudere naam in de wetenschappelijke literatuur niet meer wordt gebruikt.
De ADHD-symptomen die u ervaart, helpen bepalen welke ziektespecificatie op uw diagnose kan worden toegepast. Een specificatie (ook wel een type genoemd) is een aanvullende beschrijving die professionals in de geestelijke gezondheidszorg gebruiken om de overheersende ADHD-symptomen die u heeft te beschrijven.
Specificaties zijn onder meer:
- overwegend onoplettend
- overwegend hyperactief-impulsief
- combinatie
Een gemeld ADHD-symptoom, overfocussering, is het onderwerp van enige controverse. Overfocussering wordt ook wel hyperfocus genoemd. Het verwijst naar het vermogen om aandachtig te concentreren op een specifiek project of activiteit, vaak in die mate dat andere activiteiten worden verwaarloosd.
Onderzoek naar dit symptoom is nog steeds beperkt, dus het bestaan ervan wordt voornamelijk ondersteund door rapporten van mensen met ADHD en hun dierbaren.
ADHD wordt vaak gekenmerkt door onoplettendheid, dus het vermogen om zich gedurende een aanzienlijke periode op één ding te concentreren, kan in tegenspraak lijken te zijn met wat veel mensen weten over de aandoening. Als gevolg hiervan is hyperfocus nog niet opgenomen in de criteria voor het diagnosticeren van ADHD.
ADHD-typen / bestekschrijvers
Er zijn drie hoofdspecificaties van ADHD, zoals vermeld in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5).
ADHD met voornamelijk onoplettende kenmerken
Dit type omvat een patroon van onoplettend en afgeleid gedrag. Enkele symptomen zijn:
- moeite om op taak te blijven
- moeite met organiseren
- moeite om op details te letten
ADHD met voornamelijk hyperactieve en impulsieve kenmerken
Dit type omvat een gedragspatroon dat vaak ongepaste bewegingen en overhaaste of onoverwogen acties of beslissingen omvat.
Enkele andere symptomen zijn:
- rusteloosheid of friemelen
- binnendringen in de gesprekken van anderen
- extreme spraakzaamheid
Gecombineerd type ADHD
Dit type omvat symptomen uit beide categorieën. Het wordt vaker gediagnosticeerd dan de andere twee.
Om ADHD te kunnen diagnosticeren, moet geassocieerd gedrag problemen veroorzaken en uw vermogen om in ten minste twee situaties te functioneren beïnvloeden. ADHD-symptomen variëren, zelfs binnen de drie specificaties.
Als u bijvoorbeeld het onoplettende type ADHD heeft, zullen uw symptomen niet noodzakelijk identiek zijn aan die van een andere persoon met dat type.
Zijn er andere ADHD-typen?
Eén denkrichting ondersteunt het bestaan van zeven verschillende soorten ADHD. Overgefocuste ADHD is hierin opgenomen, hoewel het niet is opgenomen in de drie bestekschrijvers die algemeen door medische experts zijn overeengekomen.
Vanwege het gebrek aan onderzoek dat het overgefocuste subtype ondersteunt als een echte presentatie van ADHD, wordt het momenteel beschouwd als meer een symptoom van ADHD dan als een apart type.
Symptomen
Een primair teken van overfocussering bij ADHD is een doelbewuste absorptie in een bepaalde interesse of activiteit. Uw concentratie kan zo volledig zijn dat u uren achtereen bezig blijft met wat u doet, zonder eraan te denken om voor klusjes, opdrachten of andere verplichtingen te zorgen.
Deze hyperfocus lijkt misschien productief wanneer uw interessegebied samenvalt met werk of schoolgerelateerde taken en opdrachten. Maar het kan op andere gebieden problemen veroorzaken.
Het kan ook een negatieve invloed hebben op uw gezondheid als u regelmatig urenlang zonder pauze blijft doorwerken.
Hyperfocus kan ook problemen veroorzaken, want als iets waarin je geïnteresseerd bent je opneemt, kan het een uitdaging zijn om je aandacht te richten op de andere dingen die je moet doen.
Enkele indicatoren van hyperfocus kunnen zijn:
- moeite met wennen aan verandering
- een rigide streven naar doelen die vaak koppigheid lijken
- moeite om 'los te komen' van het focusgebied
- moeite met het tijdig opvolgen van aanwijzingen
- zich prikkelbaar voelen wanneer u gedwongen wordt van activiteiten te veranderen
- verhoogde gevoeligheid
Volwassenen vs. kinderen
Hoewel hyperfocus kan optreden bij kinderen of volwassenen met ADHD, suggereert onderzoek uit 2016 dat het vaker voorkomt bij volwassenen.
Bij zowel volwassenen als kinderen kan hyperfocussering worden omschreven als een moeilijkheid om aandacht en focus te reguleren.
Focussen op een hobby
Kinderen kunnen opgaan in speelgoed, videogames of kunstprojecten - alles waarin ze geïnteresseerd zijn. Ze merken misschien niet dat de tijd verstrijkt en vergeten andere dingen te doen.
Zelfs met herinneringen kunnen ze moeite hebben om hun aandacht te verleggen en zich op iets anders te concentreren. Hierdoor kan hyperfocus soms lijken op oppositioneel gedrag.
Volwassenen met de overfocusserende eigenschap kunnen zich volledig bezighouden met hun werk of een hobby.
Hyperfocus kan ook optreden in de context van een relatie, vooral in de beginfase, waar het extreme focus op de behoeften van een partner kan inhouden.
Relatieproblemen
Bij volwassenen kan hyperfocussering bijdragen aan relatieproblemen of problemen op de werkplek als het regelmatig voorkomen van de tijd uit het oog verliest.
Niet komen opdagen voor een geplande datum kan leiden tot conflicten met een partner, terwijl het nalaten om de telefoon op te nemen voor een teleconferentie kan bijdragen aan prestatieproblemen op het werk.
Extreme anticipatie
Hyperfocus kan ook verschijnen bij volwassenen en kinderen als extreme anticipatie op een gebeurtenis.
Overfocussen op deze manier kan veel tijd inhouden om over de gebeurtenis te praten, je erop voor te bereiden en plannen te maken, en zelfs moeite om over iets anders te praten of een uitkomst te overwegen waarbij de gebeurtenis uiteindelijk niet plaatsvindt.
Dit kan zeker gebeuren voor mensen die niet met ADHD leven, maar wanneer het samen met andere ADHD-symptomen optreedt, kan het worden gezien als hyperfocus.
Als je je op deze manier te veel op iets concentreert, kan dat leed veroorzaken als dingen niet gaan zoals gepland.
Overfocussering is niet per se een slechte zaak. Sommige professionals die ervaring hebben met de behandeling van ADHD, suggereren dat het u kan helpen specifieke doelen te bereiken, een project te voltooien of onderwerpen te verkennen waarin u geïnteresseerd bent - zolang u een manier kunt vinden om uit hyperfocus over te stappen wanneer u uw aandacht ergens anders moet verleggen.
Risicofactoren
Deskundigen hebben geen duidelijke oorzaak van ADHD geïdentificeerd, maar er wordt aangenomen dat een aantal factoren een rol spelen bij de ontwikkeling ervan.
Deze kunnen zijn:
- blootstelling aan gifstoffen in de vroege kinderjaren of in utero
- een familiegeschiedenis van ADHD
- een onbalans van chemische stoffen in de hersenen, zoals dopamine
- kinderen die te vroeg geboren waren of bij de geboorte een laag gewicht hadden
- een verwonding aan de hersenen
Oorzaken
Het is niet duidelijk wat het hyperfocussymptoom veroorzaakt, maar ADHD-onderzoekers hebben een paar mogelijke verklaringen aangedragen.
ADHD omvat neurologische disfunctie die het beloningssysteem van de hersenen kan beïnvloeden. Een theorie rond hyperfocus is dat de activiteit van interesse het beloningssysteem in de hersenen zo sterk activeert dat het moeilijk wordt om te stoppen met die activiteit.
Een andere theorie is dat overfocussering gewoon een ander gedragssymptoom van ADHD is. In plaats van te worstelen met overmatige rusteloosheid, friemelen of andere bewegingen, hebben mensen met hyperfocus moeite om hun aandachtsniveau te reguleren.
Veel mensen met ADHD hebben moeite hun aandacht bij één taak te houden. In zekere zin kan overfocussering worden gezien als een verlengstuk van dit symptoom. Het brengt nog steeds moeite met concentratie en focus met zich mee. De moeilijkheid ligt gewoon in de andere richting.
Diagnose
Overfocussering wordt volgens de DSM-5-criteria niet herkend als een symptoom van ADHD.
Veel zorgverleners en ouders beschouwen ADHD misschien niet als een mogelijkheid als een kind niet hyperactief lijkt, en laat zien dat het zich gedurende lange tijd op dingen kan concentreren.
Onderzoek heeft uitgewezen dat hoogbegaafde kinderen die te veel focussen, mogelijk geen ADHD-diagnose krijgen, ook al hebben ze symptomen van ADHD die onder de aandacht van een zorgverlener moeten worden gebracht.
Wanneer u hulp krijgt voor ADHD, is het belangrijk om alle symptomen te vermelden, zodat een beroepsbeoefenaar in de geestelijke gezondheidszorg of zorgverlener een juiste diagnose kan stellen.
Hoewel wordt gesuggereerd dat er in feite zeven soorten ADHD zijn (waarvan er één het overgefocuste subtype is), hangt de classificatie van de vier extra typen af van een type hersenscan.
De hersenscan, SPECT (single-photo-emissie computertomografie), kan in sommige gevallen inzicht bieden, maar gezondheidswerkers diagnosticeren ADHD nog steeds volgens de DSM-5-criteria, niet door naar een hersenscan te kijken.
Onderzoekers hebben een Adult Hyperfocus Questionnaire ontwikkeld om de eigenschap bij volwassenen met ADHD te helpen identificeren. Ze gebruikten deze tool in een onderzoek uit 2018 en vonden bewijs dat suggereert dat volwassenen met meer ADHD-symptomen meer kans hadden op hyperfocus in meerdere omgevingen.
Behandelingen
ADHD kan niet worden genezen. Symptomen kunnen afnemen naarmate kinderen ouder worden, maar ze blijven vaak bestaan tot in de volwassenheid.
Behandeling kan echter de symptomen helpen verbeteren. ADHD-behandelingen omvatten doorgaans counseling, gedragstherapie en medicatie. Mensen hebben vaak het meeste baat bij een behandeling die deze benaderingen combineert.
Medicijnen voor ADHD kunnen stimulerende medicijnen of niet-stimulerende medicijnen zijn.
ADHD-therapie kan zijn:
- vaardigheidstraining
- gedragstherapie
- psychotherapie
- gezinstherapie
Volwassenen met ADHD kunnen psychotherapiebenaderingen zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) bijzonder nuttig vinden. Therapie kan ook helpen door het aanleren van vaardigheden op het gebied van organisatie en impulsbeheersing.
Lifestyle tips
Behandeling met ADHD, zoals medicatie of therapie, kan hyperfocus en andere symptomen helpen verbeteren, maar u kunt ook stappen ondernemen om de focus op uzelf te richten.
Probeer enkele van de onderstaande tips:
- Reserveer tijd voor elke taak die u moet voltooien en gebruik een alarm of timer om u te laten weten wanneer het tijd is om verder te gaan.
- Vraag iemand die u vertrouwt om te voorkomen dat u hyperfocust op het werk bent door op een afgesproken tijdstip te sms'en, te bellen of langs te komen op kantoor.
- Als je de neiging hebt om je te concentreren op activiteiten thuis, vraag dan een partner of kamergenoot om je te onderbreken als er een bepaalde tijd is verstreken.
- Werk samen met een partner om een plan te ontwikkelen om uw hyperfocus te controleren als u moeite heeft uzelf te onderbreken. Uw partner kan u misschien helpen manieren te vinden waarop u het productief kunt gebruiken en wanneer het u mogelijk negatief beïnvloedt.
- Vraag een kind dat de neiging heeft om te hyperfocussen wat hen zou kunnen helpen om gemakkelijker naar een nieuwe taak te gaan.
- Gebruik schema's, visuele herinneringen, timers of andere duidelijke aanwijzingen om kinderen te leren herkennen wanneer het tijd is om iets anders te doen.
- Leid de hyperfocus van een kind op schermactiviteiten om naar creatieve bezigheden en activiteiten waarbij het tijd met anderen doorbrengt.
- Moedig de interesse in leren aan door uw kind boeken aan te bieden over onderwerpen waarin ze geïnteresseerd zijn.
Eetpatroon
Wetenschappelijk bewijs wijst niet op een specifiek voedsel als oorzaak van ADHD. Maar het is mogelijk dat bepaalde voedingsmiddelen, waaronder kunstmatige smaakstoffen, kleurstoffen en andere toevoegingen, gedragssymptomen kunnen beïnvloeden, vooral bij kinderen.
Overmatige suikerconsumptie is ook gesuggereerd als een factor in hyperactief gedrag dat verband houdt met ADHD, maar dit is niet overtuigend bewezen.
Sommige onderzoeken suggereren dat bepaalde veranderingen in het voedingspatroon een voordeel kunnen hebben voor sommige mensen met ADHD. Deze wijzigingen zijn onder meer:
- beperkende conserveermiddelen
- beperking van kunstmatige smaken en kleuren
- verhoging van de inname van omega-3-vetzuren
- verhoging van de inname van vitamines en mineralen
Houd er rekening mee dat hoewel er enig bewijs is dat het positieve effect ondersteunt dat deze veranderingen voor sommige mensen kunnen hebben, voedingskeuzes niet noodzakelijkerwijs bijdragen aan de symptomen van ADHD.
Het eten van een uitgebalanceerd dieet kan de algehele gezondheid verbeteren, wat betekent dat u voldoende moet opnemen:
- vers fruit en groenten
- gezonde vetten
- magere eiwitten
- volkoren
- Omega-3 vetzuren
Dit type dieet bevat ook kleinere hoeveelheden voedseladditieven en conserveermiddelen.
Supplementen
Supplementen die serotonine en dopamine in de hersenen helpen verhogen, zoals 5-HTP en L-tryptofaan, kunnen enig voordeel hebben bij ADHD-symptomen zoals hyperfocussering, maar onderzoek dat het gebruik ervan ondersteunt, is beperkt.
Overleg met uw arts voordat u nieuwe supplementen gaat proberen, vooral als u momenteel medicijnen gebruikt.
Het is belangrijk om eventuele veranderingen in het dieet te bespreken met een getrainde voedingsdeskundige, vooral als u van plan bent om bepaalde voedingsmiddelen te beperken.
Het beperken van suiker en bewerkte voedingsmiddelen is nooit een slecht idee, maar als u denkt dat andere voedingsmiddelen bijdragen aan de symptomen, kan een diëtist u helpen bij het ontwikkelen van een veilig plan om te testen op voedselgevoeligheid met een eliminatiedieet.
Wanneer moet je naar een dokter
Hyperfocus kan een van de symptomen zijn die bepaalde mensen met ADHD ervaren. Een neiging tot overfocussering duidt echter niet altijd op een diagnose van ADHD.
Om ADHD te kunnen diagnosticeren, moeten zes of meer symptomen (vijf symptomen bij volwassenen) gedurende ten minste zes maanden aanwezig zijn.
Zorgverleners houden er ook rekening mee of deze symptomen uw functie thuis, op het werk of op school beïnvloeden of op andere manieren ongemak veroorzaken.
Het is een goed idee om een arts te raadplegen als u of een dierbare worstelt met dagelijkse activiteiten als gevolg van ADHD-symptomen. Zelfs als uw arts geen diagnose van ADHD stelt, kunnen ze u helpen andere mogelijke oorzaken van uw symptomen te identificeren en een effectieve behandeling te vinden.
het komt neer op
Samen met ADHD-symptomen kan een intense focus op een paar interessegebieden optreden. Sommige mensen denken dat deze eigenschap een specifiek subtype van ADHD vertegenwoordigt, bekend als overfocused ADHD.
Wetenschappelijk bewijs ondersteunt nog niet het bestaan van ADHD-subtypen buiten de drie hoofdspecificaties die in de DSM-5 worden vermeld.
Welke ADHD-symptomen u ook ervaart, het werken met een getrainde professional in de geestelijke gezondheidszorg kan u helpen om te leren omgaan met symptomen en eventuele uitdagingen die verband houden met het leven met ADHD. Uw zorgverlener kan u ook doorverwijzen naar een gekwalificeerde coach.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
