Paniekaanvallen, of korte periodes van extreme angst, kunnen angstaanjagend zijn, ongeacht wanneer ze zich voordoen, maar ze kunnen vooral verontrustend zijn als ze zich voordoen tijdens het rijden.
Hoewel u mogelijk vaker paniekaanvallen krijgt als u een angststoornis of paniekstoornis heeft, kunnen ze ook optreden als u dat niet doet.
Maar er is hoop. Paniekaanvallen zijn te behandelen en er zijn stappen die u kunt nemen om een paniekaanval te helpen verlichten die toeslaat terwijl u achter het stuur zit.
Hoe weet je of het een paniekaanval is?
Paniekaanvallen en paniekstoornissen behoren tot de bredere categorie van angststoornissen, maar paniekaanvallen en angstaanvallen zijn niet hetzelfde.
Bij paniekaanvallen gaat het vaak voornamelijk om lichamelijke symptomen die gedurende een korte periode volledig kunnen verstoren wat u aan het doen bent. Ze kunnen ervoor zorgen dat u zich afstandelijk of afgescheiden voelt van uzelf of de wereld om u heen.
In tegenstelling tot angst lijken paniekaanvallen vaak zonder duidelijke reden voor te komen.
Lees hier meer over hoe een paniekaanval kan aanvoelen.
symptomen van een paniekaanval
- een plotseling gevoel van extreme angst
- bonzend hart of zeer snelle hartslag
- tintelingen en duizeligheid
- het gevoel dat u misschien flauwvalt
- moeite met ademhalen of het gevoel hebben dat u stikt
- misselijkheid
- zweten en koude rillingen
- hoofd-, borst- of buikpijn
- het gevoel hebben dat u de controle zou kunnen verliezen
- het gevoel hebben dat je dood gaat
Bij intense angst kunnen enkele van dezelfde symptomen optreden. In feite kan het zijn dat u nog steeds het gevoel heeft dat u een paniekaanval krijgt. Angst kan zich langzamer ontwikkelen en ook emotionele symptomen veroorzaken, zoals zorgen, nervositeit of algemeen leed.
Het kan ook langer aanhouden dan een paniekaanval. Angst veroorzaakt vaak leed, maar het overweldigt je niet altijd volledig.
Als je zelfs maar één paniekaanval hebt, kun je je zorgen maken over een andere. Het is niet ongebruikelijk dat u zich zo zorgen maakt over het krijgen van meer paniekaanvallen dat u uw dagelijkse routine aanpast om ze te voorkomen.
Wat veroorzaakt paniekaanvallen tijdens het rijden?
U kunt om verschillende redenen een paniekaanval krijgen tijdens het rijden.
Soms gebeuren paniekaanvallen zonder duidelijke oorzaak. Bepaalde factoren kunnen echter de kans op paniekaanvallen vergroten, zoals:
- een familiegeschiedenis van paniekstoornis
- aanzienlijke stress of veranderingen in het leven
- een recent ongeval of trauma, zelfs een ongeval dat geen verband houdt met autorijden
Als u van tijd tot tijd paniekaanvallen krijgt, kunt u zich zorgen maken dat u er weer een krijgt, vooral in een situatie of plaats waar u uzelf of anderen in gevaar zou kunnen brengen.
Paniekaanvallen komen vaak voort uit de angst de controle te verliezen, maar als je deze zorgen hebt, is de kans groter dat je er een ervaart.
Als u zich tijdens het autorijden om welke reden dan ook angstig, paniekerig of gestrest voelt, betekent dit niet noodzakelijk dat u in paniek raakt, maar deze factoren kunnen een aanval ook waarschijnlijker maken.
Paniekaanvallen kunnen ook optreden als reactie op angst of wanneer u wordt blootgesteld aan een trigger, zoals een gebeurtenis, zicht, geur, geluid of gevoel dat u herinnert aan uw angst of aan een tijd dat u een paniekaanval had.
Als u een fobie heeft, heeft u een grotere kans op een paniekaanval. Als je bijvoorbeeld iets tegenkomt waar je bang voor bent, kan dit een paniekaanval veroorzaken.
Dit kan voorkomen bij rijangst of een fobie voor autorijden, of dingen die u tijdens het rijden kunt tegenkomen, zoals bruggen, tunnels, grote watermassa's of bijen en andere insecten waarvan u vermoedt dat ze in uw auto kunnen komen.
Hoe worden paniekaanvallen gediagnosticeerd?
Om een paniekaanval te diagnosticeren, zal een beroepsbeoefenaar in de geestelijke gezondheidszorg - zoals een therapeut, psycholoog of psychiater - u vragen te beschrijven wat u heeft meegemaakt, wanneer het is gebeurd, wat u aan het doen was en waar u was.
Professionals in de geestelijke gezondheidszorg vergelijken de symptomen die u beschrijft met de symptomen die worden vermeld in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5) om paniekaanvallen te helpen identificeren.
Een paniekaanval zelf is geen psychische aandoening, maar kan optreden als onderdeel van een andere aandoening, zoals angst, sociale angst, posttraumatische stressstoornis (PTSS), depressie en paniekstoornis, om er maar een paar te noemen.
Het wordt ook beschouwd als een specificatie voor bepaalde psychische aandoeningen, waaronder depressie, PTSS en stoornis van middelenmisbruik.
Als je regelmatig paniekaanvallen hebt, je zorgen maakt over meer, en je dagelijkse leven of gedrag verandert om ze te vermijden, kun je een paniekstoornis krijgen. Deze aandoening wordt in de DSM-5 geclassificeerd als een angststoornis.
Paniekstoornis is zeer goed te behandelen, maar u moet een deskundige in de geestelijke gezondheidszorg raadplegen voor een juiste diagnose en om de beste behandeling voor u te bepalen.
Tips om met paniekaanvallen om te gaan
Paniekaanvallen kunnen angst en lichamelijke symptomen veroorzaken. Het is niet ongebruikelijk om het gevoel te hebben dat je dood kunt gaan, samen met andere onaangename sensaties.
Het kan moeilijk zijn om kalm te blijven als u zich duizelig of licht in het hoofd voelt of niet op adem kunt komen. Het kan zijn dat u moet stoppen en meteen uit uw auto moet stappen.
Als u zich op een veilige plek bevindt, kunt u door uit de auto te stappen wellicht minder paniekerig worden, maar het helpt u niet om de oorzaak van uw paniek aan te pakken.
Maar wat doe je als het niet veilig of mogelijk is om aan de overkant te rijden en uit je auto te stappen? Hier zijn enkele tips om u te helpen omgaan met paniekaanvallen tijdens het rijden:
Gebruik veilige afleidingen
Als u gewend bent aan autorijden, kunt u tijdens het rijden naar muziek, podcasts of de radio luisteren, zodat u zich op iets anders kunt concentreren dan op uw stressvolle gedachten.
Als u met angststoornissen of een andere psychische aandoening leeft, kan muziek u vaak helpen om te gaan met verontrustende gedachten en emoties, en paniekaanvallen te voorkomen.
Probeer een afspeellijst te maken met uw favoriete kalmerende, ontspannende liedjes of 'relaxte' muziek. Een luchtige of humoristische podcast of radioshow kan je ook helpen af te leiden van gedachten die angst of stress kunnen veroorzaken.
Betrek uw zintuigen
Neem zure of pittige snoepjes, kauwgom of iets kouds mee om te drinken als je ergens heen rijdt. Als je in paniek raakt, zuig dan op een snoepje of drink een slokje van je drankje.
De koude vloeistof of scherpe smaak van het snoep kan je helpen je zintuigen terug te krijgen en je te concentreren op iets anders dan je paniek. Kauwgom kan ook helpen.
Afkoelen
Als u zich duizelig, licht in het hoofd of zweterig begint te voelen, zet dan de airconditioning aan of rol uw ramen naar beneden. De koude lucht in uw gezicht en handen kan uw symptomen helpen verlichten en u kunt zich rustiger voelen.
Ademen
Paniekaanvallen kunnen kortademigheid veroorzaken en u het gevoel geven dat u stikt. Dit kan eng zijn, maar probeer langzaam en diep adem te halen. Concentreer u op het in- en uitademen, niet op de mogelijkheid van verstikking.
Als u eraan denkt niet te kunnen ademen, kan het moeilijker worden om op adem te komen. Deze ademhalingsoefeningen kunnen helpen.
Concentreer u op uw symptomen, niet op de gedachten erachter
Haal langzaam en diep adem, schud je handen als ze trillen en zet de airco aan als je het warm of zweterig voelt - of de verwarming als je het koud hebt.
Herinner jezelf eraan dat de lichamelijke symptomen niet ernstig zijn en dat ze binnen een paar minuten zullen verdwijnen. Probeer niet aan je angst te denken. Het kan helpen om jezelf iets te geven om op te focussen, zoals een gebouw in de verte of een bord om naar te zoeken.
Blijf rijden, als u veilig kunt doorrijden
Door de angst die gepaard gaat met een paniekaanval door te drukken, kun je deze overwinnen. Het behandelen van paniek houdt vaak het besef in dat hoe eng ze ook lijken, paniekaanvallen je niet echt pijn doen.
Als je door je paniekaanval heen rijdt, kun je beseffen dat je er geen controle over hebt en kun je geruststellen dat je het kunt redden zonder dat er iets ergs gebeurt. Dit kan ervoor zorgen dat u zich beter in staat voelt om een paniekaanval aan te pakken als u een andere krijgt.
Wat is de behandeling voor paniekaanvallen tijdens het autorijden?
Veel mensen met een paniekaanval krijgen nooit een tweede. Als u meer dan één paniekaanval heeft, kunt u overwegen om contact op te nemen met een professional in de geestelijke gezondheidszorg. Therapie kan u helpen te leren omgaan met paniekaanvallen en eventuele onderliggende oorzaken aan te pakken.
Als u herhaalde paniekaanvallen heeft, veel tijd besteedt aan zorgen maken over een nieuwe paniekaanval, en werk, school of andere plaatsen waar u gewoonlijk naartoe gaat, begint te vermijden, kunt u een paniekstoornis hebben.
Ongeveer een derde van de mensen met een paniekstoornis ontwikkelt ook agorafobie. Deze toestand houdt een intense angst in om nog een paniekaanval te krijgen en niet veilig weg te kunnen komen. Deze omstandigheden kunnen uiteindelijk uw kwaliteit van leven aantasten en het u moeilijk maken om zelfs maar uw huis te verlaten.
Therapie kan zowel paniekstoornis als agorafobie helpen behandelen. Dit zijn de meest voorkomende soorten therapie:
Cognitieve gedragstherapie (CGT)
CGT is de primaire behandeling voor paniekstoornissen, maar het toevoegen van vaardigheidstraining kan nog meer voordelen opleveren.
Een studie uit 2019 waarbij 100 mensen werden onderzocht, vond aanwijzingen dat mensen die naast standaard CGT een training op het gebied van veerkracht en copingvaardigheden ontvingen, een grotere veerkracht ervoeren en een verbeterde kwaliteit van leven hadden.
Exposure-therapie
Blootstellingstherapie kan u ook helpen bij het omgaan met paniekaanvallen die optreden als gevolg van een fobie of een andere gevreesde situatie. Deze benadering houdt in dat je jezelf langzaamaan blootstelt aan datgene waar je bang voor bent, met de hulp van een therapeut.
Als u bang bent om te rijden of dingen die u tijdens het rijden kunt tegenkomen, zoals bruggen of tunnels, kan blootstellingstherapie u helpen uw angst te overwinnen. Dit kan paniekaanvallen verminderen of elimineren.
Online therapie
Online therapie kan ook helpen bij paniekstoornissen en paniekaanvallen. Een onderzoek uit 2008 wees uit dat een type internetgebaseerde CGT, Panic Online genaamd, ongeveer dezelfde voordelen had voor deelnemers als face-to-face therapie.
Medicatie
Sommige medicijnen kunnen ook helpen bij symptomen van paniekaanvallen, hoewel ze de onderliggende oorzaken van paniekaanvallen niet aanpakken. Medicijnen die een psychiater kan voorschrijven, zijn onder meer:
- selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's)
- serotonine-norepinefrineheropnameremmers (SNRI's)
- benzodiazepinen
Benzodiazepinen kunnen verslavend zijn, dus u zult ze over het algemeen maar korte tijd gebruiken. Ze kunnen u bijvoorbeeld helpen de symptomen van ernstige paniekaanvallen te beheersen, zodat u in staat bent om in therapie aan de onderliggende oorzaak te werken.
Wat zijn de vooruitzichten als u paniekaanvallen heeft?
Paniekaanvallen en paniekstoornissen verbeteren over het algemeen met de behandeling, en een professional in de geestelijke gezondheidszorg kan u helpen de behandeling te vinden die het beste bij u past.
Terwijl u in therapie bent, is het een goed idee om te proberen de dingen te blijven doen die u normaal gesproken doet, inclusief autorijden. Als u uit angst voor een paniekaanval het rijden vermijdt, kan het zelfs nog moeilijker worden om uiteindelijk weer te gaan rijden.
Probeer korte afstanden te rijden of op rustige wegen waar u veilig diepe ademhaling of andere ontspanningstechnieken kunt oefenen als u panieksymptomen begint te voelen. Het kan ook helpen om een vertrouwde vriend of familielid mee te nemen tijdens het rijden.
De afhaalmaaltijd
Veel mensen voelen zich angstig of angstig tijdens het autorijden. Als u merkt dat u extreme angst voelt en lichamelijke symptomen heeft, kunt u een paniekaanval krijgen.
Als je een paniekaanval achter het stuur hebt gehad of je zorgen maakt over een paniekaanval, overweeg dan om met een therapeut te praten. Therapie kan paniekaanvallen tijdens het autorijden helpen voorkomen en u helpen bij het ontwikkelen van strategieën om met uw angst voor autorijden om te gaan.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
