Narcistische persoonlijkheidsstoornis is niet hetzelfde als zelfvertrouwen of zelfingenomenheid.
Wanneer iemand een te veel selfies of flexfoto's op zijn datingprofiel plaatst of constant over zichzelf praat tijdens een eerste date, kunnen we hem een narcist noemen.
Maar een echte narcist is iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPD). Het is een psychische aandoening die wordt gekenmerkt door:
- een opgeblazen gevoel van belangrijkheid
- een diepe behoefte aan overmatige aandacht en bewondering
- gebrek aan empathie voor anderen
- vaak moeilijke relaties hebben
Waar het op neerkomt, zegt de gediplomeerde therapeut Rebecca Weiler, LMHC, is egoïsme ten koste van (meestal extreme) anderen, plus het onvermogen om überhaupt rekening te houden met de gevoelens van anderen.
NPD is, zoals de meeste psychische gezondheids- of persoonlijkheidsstoornissen, niet zwart-wit. "Narcisme valt in een spectrum", legt Beverly Hills familie- en relatiepsychotherapeut dr. Fran Walfish uit, auteur van "The Self-Aware Parent".
De meest recente editie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders somt negen criteria op voor NPD, maar het specificeert dat iemand er maar aan vijf hoeft te voldoen om zich klinisch als narcist te kwalificeren.
9 officiële criteria voor NPD
- grandioos gevoel van eigendunk
- preoccupatie met fantasieën van onbeperkt succes, macht, genialiteit, schoonheid of ideale liefde
- geloof dat ze speciaal en uniek zijn en alleen kunnen worden begrepen door, of zouden moeten associëren met, andere speciale mensen of instellingen met een hoge status
- behoefte aan overmatige bewondering
- gevoel van recht
- interpersoonlijk uitbuitingsgedrag
- gebrek aan medeleven
- afgunst op anderen of de overtuiging dat anderen jaloers op hen zijn
- demonstratie van arrogant en hooghartig gedrag of attitudes
Dat gezegd hebbende, maakt het kennen van de 'officiële' diagnostische criteria het meestal niet gemakkelijker om een narcist te herkennen, vooral niet als je er een relatie mee hebt. Het is meestal niet mogelijk om te bepalen of iemand NPD heeft zonder de diagnose van een gekwalificeerde deskundige.
En als iemand zich afvraagt of ze een relatie hebben met een narcist, denken ze over het algemeen niet: "Hebben ze NPD?" Ze vragen zich af of de manier waarop ze worden behandeld op de lange termijn gezond en duurzaam is. Vermijd alsjeblieft de diagnose van je partner in gesprek te stellen. Lees liever verder om inzicht te krijgen in de gezondheid van uw relatie.
U bent hier omdat u zich zorgen maakt, en die zorg is geldig als uw gezondheid op het spel staat. Als u denkt dat deze tekens passen, geven we u ook tips om met de situatie om te gaan.
1. Ze waren charmante AF… in het begin
Het begon als een sprookje. Misschien stuurden ze je constant een sms, of vertelden ze je dat ze binnen de eerste maand van je hielden - iets wat experts 'love bombing' noemen.
Misschien vertellen ze je hoe slim je bent of benadrukken ze hoe compatibel je bent, zelfs als je elkaar net begint te zien.
"Narcisten denken dat ze het verdienen om bij andere mensen te zijn die speciaal zijn, en dat speciale mensen de enigen zijn die hen volledig kunnen waarderen", zegt Nedra Glover Tawwab, LCSW, oprichter van Kaleidoscope Counseling in Charlotte, North Carolina.
Maar zodra u iets doet dat hen teleurstelt, kunnen ze zich tegen u keren.
En meestal heb je geen idee wat je precies hebt gedaan, zegt Tawwab. "Hoe narcisten je behandelen, of wanneer ze zich tegen je keren, heeft eigenlijk niets met jou te maken en alles met hun eigen [overtuigingen]."
Weilers advies: als iemand in het begin te sterk overkwam, wees dan op uw hoede. Natuurlijk houden we er allemaal van om begeerd te zijn. Maar echte liefde moet worden gekoesterd en gegroeid.
"Als je denkt dat het te vroeg is om echt van je te houden, is dat waarschijnlijk zo. Of als je het gevoel hebt dat ze niet genoeg over je weten om echt van je te houden, dan zullen ze dat waarschijnlijk ook niet doen ', zegt Weiler. Mensen met NPD zullen proberen om al vroeg in een relatie oppervlakkige verbanden te leggen.
2. Ze voeren het gesprek door en praten over hoe geweldig ze zijn
"Narcisten houden ervan om constant met grootsheid over hun eigen prestaties en prestaties te praten", zegt psychotherapeut Jacklyn Krol, LCSW, van Mind Rejuvenation Therapy. "Ze doen dit omdat ze zich beter en slimmer voelen dan alle anderen, en ook omdat het hen helpt de schijn van zelfverzekerdheid te creëren."
Klinisch psycholoog dr. Angela Grace, PhD, MEd, BFA, BEd, voegt eraan toe dat narcisten hun prestaties vaak overdrijven en hun talenten verfraaien in deze verhalen om aanbidding van anderen te krijgen.
Ze hebben het ook te druk over zichzelf om naar je te luisteren. De waarschuwing is hier tweedelig, zegt Grace. Ten eerste zal je partner niet stoppen met praten over zichzelf, en ten tweede zal je partner niet in gesprek gaan over jou.
Vraag uzelf af: wat gebeurt er als u over uzelf praat? Stellen ze vervolgvragen en tonen ze interesse om meer over u te weten te komen? Of maken ze het over hen?
3. Ze voeden zich met uw complimenten
Narcisten kunnen lijken alsof ze super zelfverzekerd zijn. Maar volgens Tawwab hebben de meeste mensen met NPD eigenlijk geen zelfrespect.
"Ze hebben veel lof nodig, en als je ze die niet geeft, zullen ze ernaar vissen", zegt ze. Daarom kijken ze constant naar je om te vertellen hoe geweldig ze zijn.
“Narcisten gebruiken andere mensen - mensen die doorgaans zeer empathisch zijn - om hun gevoel van eigenwaarde te geven en hen een krachtig gevoel te geven. Maar vanwege hun lage gevoel van eigenwaarde, kunnen hun ego's heel gemakkelijk worden gekleineerd, waardoor hun behoefte aan complimenten toeneemt, ”voegt Shirin Peykar, LMFT toe.
Tip voor het lezen van mensen: mensen die dat wel zijn werkelijk zelfverzekerd zal niet alleen op jou of iemand anders vertrouwen om een goed gevoel over zichzelf te hebben.
“Het belangrijkste verschil tussen mensen die zelfverzekerd zijn en mensen met NPD is dat narcisten anderen nodig hebben om hen op te tillen en zichzelf alleen op te heffen door anderen neer te halen. Twee dingen die mensen met een hoog zelfvertrouwen niet doen, ”zegt Peykar.
Zoals Weiler het uitlegt: "Narcisten straffen iedereen om hen heen voor hun gebrek aan zelfvertrouwen."
4. Ze missen empathie
Gebrek aan empathie, of het vermogen om te voelen hoe een andere persoon zich voelt, is er een van de kenmerkende kenmerken van een narcist, zegt Walfish.
"Narcisten missen de vaardigheid om je het gevoel te geven dat je gezien, gevalideerd, begrepen of geaccepteerd wordt, omdat ze het concept van gevoelens niet begrijpen", zegt ze.
Vertaling: dat is niet zo Doen emotie die van anderen is.
Kan het je partner schelen als je een slechte dag op je werk hebt gehad, ruzie hebt met je beste vriend of handgemeen met je ouders? Of vervelen ze zich als je de dingen uitdrukt die je boos en verdrietig maken?
Walfish zegt dat dit onvermogen om zich in te leven, of zelfs te sympathiseren, vaak de reden is waarom de relaties van veel, zo niet alle, narcistische relaties uiteindelijk instorten, of ze nu romantisch zijn of niet.
5. Ze hebben geen (of veel) langdurige vrienden
De meeste narcisten zullen geen echte vrienden op de lange termijn hebben. Graaf dieper in hun connecties en het zal je misschien opvallen dat ze alleen informele kennissen hebben, vrienden met wie ze onhandig praten en nemeses.
Als gevolg hiervan kunnen ze uithalen als je met de jouwe wilt omgaan. Ze beweren misschien dat je niet genoeg tijd met hen doorbrengt, je een schuldgevoel geven omdat je tijd met je vrienden doorbrengt, of je uitschelden over het soort vrienden dat je hebt.
Vragen om jezelf te stellen
- Hoe behandelt uw partner iemand van wie ze niets willen?
- Heeft uw partner langdurige vrienden?
- Hebben ze of praten ze over het willen van een aartsvijand?
6. Ze pesten je constant
Misschien voelde het in het begin als plagen…. maar toen werd het gemeen of werd het constant.
Plots is alles wat je doet, van wat je draagt en eet tot met wie je omgaat en wat je op tv kijkt, een probleem voor hen.
"Ze zullen je naar beneden halen, je uitschelden, je slaan met kwetsende oneliners en grappen maken die niet echt grappig zijn", zegt Peykar."Hun doel is om het gevoel van eigenwaarde van anderen te verlagen, zodat ze hun eigenwaarde kunnen vergroten, omdat ze zich hierdoor krachtig voelen."
Bovendien wordt hun gedrag alleen maar versterkt door te reageren op wat ze zeggen. "Een narcist houdt van een reactie", zegt Peykar. Dat komt omdat het hen laat zien dat ze de kracht hebben om iemands emotionele toestand te beïnvloeden.
Een waarschuwingsteken: als ze je met beledigingen neerhalen wanneer je iets doet dat de moeite waard is om te vieren, ga dan weg. "Een narcist zou kunnen zeggen:‘ Dat heb je kunnen doen omdat ik niet goed heb geslapen ’of een excuus om het te laten lijken alsof je een voordeel had dat ze niet hadden,” zegt Tawwab.
Ze willen dat je weet dat je niet beter bent dan zij. Omdat voor hen niemand dat is.
7. Ze gaslighten je
Gaslighting is een vorm van manipulatie en emotioneel misbruik, en het is een kenmerk van narcisme. Narcisten kunnen flagrante leugens uitspuwen, anderen valselijk beschuldigen, de waarheid verdraaien en uiteindelijk je realiteit verdraaien.
Tekenen van gaslighting zijn onder meer:
- Je voelt je niet meer de persoon die je was.
- Je voelt je angstiger en minder zelfverzekerd dan vroeger.
- Je vraagt je vaak af of je te gevoelig bent.
- Je hebt het gevoel dat alles wat je doet verkeerd is.
- Je denkt altijd dat het jouw schuld is als er iets misgaat.
- Je verontschuldigt je vaak.
- U hebt het gevoel dat er iets mis is, maar u kunt niet vaststellen wat het is.
- U vraagt zich vaak af of uw reactie op uw partner wel passend is.
- U verzint excuses voor het gedrag van uw partner.
“Ze doen dit om anderen aan zichzelf te laten twijfelen als een manier om superioriteit te verwerven. Narcisten gedijen op aanbeden te worden, dus gebruiken ze manipulatietactieken om jou dat te laten doen, ”zegt Peykar.
8. Ze dansen rond en bepalen de relatie
Er zijn duizenden redenen waarom iemand uw relatie misschien niet wil bestempelen. Misschien zijn ze polyamoreus, hebben jullie allebei ingestemd met een vrienden-met-voordelen-situatie, of hou je het gewoon informeel.
Maar als uw partner enkele van de andere symptomen op deze lijst vertoont en zich niet wil binden, is dit waarschijnlijk een rode vlag.
Sommige narcisten zullen van je verwachten dat je ze behandelt alsof ze je partner zijn, zodat ze de intieme, emotionele en seksuele voordelen kunnen plukken terwijl ze ook uitkijken naar potentiële klanten die zij superieur achten.
In feite merkt u misschien dat uw partner flirt met of kijkt naar anderen voor u, uw familie of uw vrienden, zegt therapeut April Kirkwood, LPC, auteur van "Working My Way Back to Me: A Frank Memoir of Self- Ontdekking."
'Als je spreekt en je gevoelens over hun gebrek aan respect eigen maakt, zullen ze je de schuld geven van het veroorzaken van ophef, je gek noemen en het als een extra reden gebruiken om niet volledig aan je te binden. Als je geen woord zegt, [dat geeft ook een] niet-gesproken boodschap die je niet verdient om gerespecteerd te worden, "zegt ze.
Als het klinkt als een verlies-verlies-situatie, is dat omdat het zo is. Maar vergeet niet dat u iemand verdient die net zo toegewijd aan u is als u aan hen bent.
9. Ze denken dat ze in alles gelijk hebben ... en verontschuldigen zich nooit
Vechten met een narcist voelt onmogelijk.
"Er is geen discussie of compromis met een narcist, omdat ze altijd gelijk hebben", zegt Tawwab. "Ze zullen een meningsverschil niet per se zien als een meningsverschil. Ze zullen het gewoon zien alsof ze je wat waarheid leren. "
Volgens Peykar ga je misschien uit met een narcist als je je partner voelt:
- hoort je niet
- zal je niet begrijpen
- neemt geen verantwoordelijkheid voor hun aandeel in de kwestie
- probeert nooit een compromis te sluiten
Hoewel het beëindigen van de relatie het beste spelplan is met een narcist, adviseert Weiler om onderhandeling en argumenten te vermijden. 'Je voelt je er gek van. Wat een narcist gek maakt, is het gebrek aan controle en het ontbreken van een gevecht. Hoe minder je terugvecht, hoe minder macht je ze over je kunt geven, hoe beter, ”zegt ze.
En omdat ze nooit denken dat ze ongelijk hebben, bieden ze nooit hun excuses aan. Over alles.
Dit onvermogen om zich te verontschuldigen kan zich openbaren in situaties waarin uw partner duidelijk een fout heeft begaan, zoals:
- laat opdagen voor een dinerreservering
- niet bellen als ze zeiden dat ze dat zouden doen
- op het laatste moment belangrijke plannen annuleren, zoals het ontmoeten van je ouders of vrienden
Goede partners kunnen herkennen wanneer ze iets verkeerd hebben gedaan en zich daarvoor verontschuldigen.
10. Ze raken in paniek als je het uit wilt maken
Zodra je weer weg bent, zal een narcist het proberen dat veel moeilijker om je in hun leven te houden.
'In het begin zullen ze je misschien liefdevol bombarderen. Ze zullen de juiste dingen zeggen om je te laten denken dat ze zijn veranderd ', zegt Peykar.
Maar snel genoeg zullen ze je laten zien dat ze nooit echt zijn veranderd. En daarom bevinden veel narcisten zich in on-again, off-again romantische relaties totdat ze tot nu toe iemand anders hebben gevonden.
11. ... en als je ze laat zien dat je echt klaar bent, halen ze uit
Als je erop staat dat je klaar bent met de relatie, zullen ze er hun doel van maken je pijn te doen omdat je ze in de steek hebt gelaten, zegt Peykar.
'Hun ego is zo ernstig gekneusd dat het ervoor zorgt dat ze woede en haat voelen voor iedereen die hen' onrecht heeft aangedaan '. Dat komt omdat alles de schuld van iedereen is. Inclusief het uiteenvallen ”, zegt ze.
Het resultaat? Ze kunnen je een slechte bek geven om je gezicht te redden. Of ze beginnen misschien meteen met iemand anders te daten om je jaloers te maken en hun ego te helpen genezen. Of ze proberen je vrienden te stelen.
De reden, zegt Tawwab, is dat een goede reputatie alles voor hen betekent, en ze zullen zich er door niemand of iets mee laten bemoeien.
Oké, dus je gaat uit met een narcist ... wat nu?
Als je een relatie hebt met iemand met NPD, is de kans groot dat je al heel wat hebt meegemaakt.
Een relatie hebben met iemand die altijd kritiek geeft, kleineert, gaslicht en zich niet aan jou vastlegt, is emotioneel uitputtend. Dat is de reden waarom experts GTFO aanbevelen voor uw eigen gezond verstand.
Hoe je je kunt voorbereiden op een relatiebreuk met een narcist
- Herinner jezelf er constant aan dat je beter verdient.
- Versterk uw relaties met uw empathische vrienden.
- Bouw een ondersteunend netwerk op met vrienden en familie die u kunnen helpen herinneren aan wat de realiteit is.
- Spoor uw partner aan om naar therapie te gaan.
- Zoek zelf een therapeut.
“Je kunt een persoon met een narcistische persoonlijkheidsstoornis niet veranderen of hem gelukkig maken door genoeg van hem te houden of door jezelf te veranderen om aan zijn grillen en verlangens te voldoen. Ze zullen nooit op je zijn afgestemd, nooit empathisch voor je ervaringen, en je zult je altijd leeg voelen na een interactie met hen ”, zegt Grace.
"Narcisten kunnen zich niet vervuld voelen in relaties, of op welk gebied van hun leven dan ook, omdat niets ooit speciaal genoeg voor hen is", voegt ze eraan toe.
In wezen ben je nooit genoeg voor hen, want ze zijn nooit genoeg voor zichzelf.
'Het beste wat je kunt doen, is de banden doorknippen. Bied ze geen uitleg. Bied geen tweede kans. Maak het uit met hen en bied geen tweede, derde of vierde kans ', zegt Grace.
Omdat een narcist hoogstwaarschijnlijk pogingen zal doen om contact met je op te nemen en je lastig te vallen met telefoontjes of sms'jes zodra ze de afwijzing volledig hebben verwerkt, raadt Krol aan om ze te blokkeren om je te helpen bij je beslissing.
Onthoud: dit artikel is niet bedoeld om uw partner te diagnosticeren. Het is bedoeld om onaanvaardbaar gedrag en reacties te schetsen in de context van een liefdevol, rechtvaardig partnerschap. Geen van deze tekenen wijst op een gezonde relatie, NPD of niet.
En als je een of zes van deze symptomen hebt, is je partner nog geen narcist. Het is eerder een goede reden om opnieuw te evalueren of u wel of niet floreert in uw relatie. U bent niet verantwoordelijk voor hun gedrag, maar u bent zelf verantwoordelijk.
Gabrielle Kassel is een rugby spelen, modder rennen, proteïne-smoothie-blending, maaltijdbereiding, CrossFitting, Wellness-schrijver uit New York. Zij is een ochtendmens worden, de Whole30-uitdaging uitproberen en gegeten, gedronken, geborsteld, geschrobd en gebaad in houtskool, allemaal in naam van de journalistiek. In haar vrije tijd kan ze zelfhulpboeken lezen, bankdrukken of hygge oefenen. Volg haar Instagram.
