Autismespectrumstoornis (ASS) is eigenlijk een groep neurologische aandoeningen. Het beïnvloedt de manier waarop een persoon zowel andere mensen als hun omgeving waarneemt en ermee omgaat.
Tekenen en symptomen van ASS zijn vaak aanwezig tijdens de eerste levensjaren. Ze kunnen zaken omvatten als problemen bij het omgaan met of communiceren met anderen, evenals repetitief gedrag of routines.
Maar wat zijn enkele meer specifieke tekenen en symptomen van ASS? En hoe wordt de aandoening gediagnosticeerd? Lees verder terwijl we deze onderwerpen en meer onderzoeken.
Belang van vroege diagnose
Vroegtijdige identificatie en diagnose van ASS is erg belangrijk. Wanneer de behandeling vroeg wordt gestart, kan dit een groot verschil maken in de kwaliteit van leven en het vermogen van een kind om te functioneren.
Kinderen vertonen vaak vroege tekenen van ASS tussen de 12 en 18 maanden of zelfs eerder. Veel kinderen krijgen echter pas na de leeftijd van 3 jaar een diagnose. Dit komt doordat de vroege tekenen van ASS soms moeilijk te herkennen zijn.
Dus, naar welke tekens kun je zoeken?
vroege tekenen van autismeEnkele van de vroege tekenen van ASS bij kinderen zijn onder meer:
- problemen met het maken of onderhouden van oogcontact
- reageren niet wanneer hun naam wordt geroepen
- problemen met het gebruik van non-verbale vormen van communicatie, zoals wijzen of zwaaien
- problemen met verbale communicatie, zoals koeren of brabbelen bij zeer jonge kinderen en het gebruik van enkele woorden of zinnen van twee woorden bij oudere kinderen
- problemen met spelen, waaronder desinteresse in andere kinderen of moeite met het imiteren van een andere persoon
Als u een van deze gedragingen opmerkt, raadpleeg dan zo snel mogelijk de arts van uw kind. Vroegtijdige interventie en ondersteuning voor kinderen met autisme is erg belangrijk. Het kan de ontwikkeling van een kind bevorderen en kan de sociale vaardigheden aanzienlijk verbeteren.
Lijst met symptomen per categorie
De nieuwe editie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5), die is gepubliceerd door de American Psychiatric Association, verdeelt de symptomen in twee categorieën:
- problemen met sociale interacties en communicatie
- gedrag dat repetitief of beperkt is
We zullen deze beide categorieën hieronder in meer detail bekijken. Laten we beginnen met sociale interactie en communicatie. Aangezien dit twee vrij brede onderwerpen zijn, kunnen ze worden onderverdeeld in subcategorieën.
Sociale vaardigheden
Enkele voorbeelden van problemen met sociale vaardigheden zijn:
- oogcontact vermijden of moeite hebben om oogcontact te houden
- reageren niet wanneer hun naam wordt geroepen
- lijkt u niet te horen als u met hen praat
- liever alleen spelen dan met anderen
- schijnbaar geen interesses met anderen te delen
- fysiek contact vermijden, zoals vastgehouden of geknuffeld worden
- met een platte gezichtsuitdrukking
- moeite hebben om hun eigen gevoelens te uiten of de gevoelens van anderen te begrijpen
Communicatie
Enkele voorbeelden van communicatieproblemen zijn:
- vertragingen of achteruitgang in spraak- en taalontwikkeling
- voornaamwoorden omkeren, zoals 'jij' zeggen als ze 'ik' bedoelen
- geen gebaren gebruiken zoals wijzen of zwaaien
- moeite met het begrijpen van non-verbale signalen, zoals gebaren of gezichtsuitdrukkingen
- praten met een platte of zingende stem
- problemen ondervindt bij het starten of onderhouden van een gesprek
- instructies niet volgen
- het keer op keer herhalen van bepaalde woorden of zinnen (echolalie)
- problemen hebben met spelen alsof
- dingen als grappen, sarcasme of stijlfiguren niet begrijpen
Beperkt, ongebruikelijk of repetitief gedrag
Sommige gedragingen om naar te zoeken zijn onder meer:
- repetitieve bewegingen, zoals heen en weer schommelen en klapperen met de hand
- routines of rituelen ontwikkelen en geïrriteerd raken als ze worden verstoord
- intens gefixeerd raken op een object of activiteit, zoals kijken naar een plafondventilator die ronddraait
- zeer specifieke of obsessieve interesses hebben
- extreem georganiseerd zijn, zoals speelgoed in een specifieke volgorde plaatsen
- intense interesse hebben in de details van een ding, zoals de wielen van een speelgoedauto, in plaats van het hele object
- vreemde bewegingspatronen, zoals op de tenen lopen of overdreven lichaamstaal
- gevoelig zijn voor sensorische stimulatie, zoals licht, geluiden of sensaties
- met zeer specifieke afkeer of voorkeuren voor voedsel, waaronder specifieke soorten voedsel, texturen of temperatuur
Andere mogelijke symptomen
Er zijn ook enkele aanvullende tekenen en symptomen die kinderen met ASS kunnen vertonen, samen met de bovenstaande lijsten. Deze kunnen zijn:
- intense driftbuien
- grote hoeveelheden energie of erg actief zijn
- impulsief handelen
- prikkelbaarheid of agressie
- zich bezighouden met gedrag dat zelfbeschadiging kan veroorzaken, zoals headbangen
- problemen met slapen
- angstiger of minder angstig zijn dan zou worden verwacht
Wanneer moet u uw arts raadplegen?
Nu we de tekenen en symptomen van ASS in meer detail hebben besproken, wat zijn enkele aanwijzingen dat u een afspraak moet maken met de kinderarts van uw kind?
raadpleeg uw artsEnkele tekenen of symptomen die u mogelijk met de arts van uw kind wilt bespreken, afhankelijk van hun leeftijd, zijn onder meer:
- zelden of nooit oogcontact met u maken
- reageert niet wanneer u met hen in contact komt
- uw geluiden of gezichtsuitdrukkingen niet imiteren
- geen gebaren gebruiken zoals wijzen en zwaaien
- hun taal- of communicatiemijlpalen niet ontwikkelen of verliezen (dit kunnen dingen zijn die al beginnen met brabbelen naar latere ontwikkelingen zoals het spreken van losse woorden of korte zinnen)
- niet bezig zijn met denkbeeldig spel of fantasiespellen
Hoewel elk kind zich anders ontwikkelt, kunnen sommige tekenen van ASS al vroeg optreden. Als u vragen of opmerkingen heeft over de ontwikkeling van uw kind, neem dan zo snel mogelijk contact op met de kinderarts van uw kind.
Hoe wordt autisme bij kinderen vastgesteld?
Voordat we het diagnostische proces voor ASS samenvatten, gaan we eerst de diagnostische criteria bespreken. De DSM-5 definieert twee categorieën symptomen:
- tekorten in sociale interactie en communicatie
- beperkte of repetitieve gedragspatronen
Symptomen worden verder onderverdeeld in subcategorieën: drie voor sociale interactie en communicatie en vier voor gedragspatronen.
Een kind moet symptomen ontmoeten in alle drie de sociale en communicatieve subcategorieën en ook in twee van de vier subcategorieën van gedragspatronen om een ASS-diagnose te krijgen.
Wanneer symptomen worden geregistreerd, moet ook de ernst ervan worden bepaald. Dit wordt gedaan met een beoordeling van 1 tot 3, waarbij 1 de minst ernstige en 3 de meest ernstige is.
Andere criteria voor symptomen zijn onder meer:
- Symptomen moeten aanwezig zijn vanaf een vroege ontwikkelingsperiode.
- Symptomen moeten leiden tot een aanzienlijke verstoring van het vermogen van een persoon om te functioneren, zoals sociaal of werk.
- Symptomen kunnen niet worden verklaard door een andere ontwikkelings- of intellectuele toestand.
Autisme screening
Ontwikkelingsonderzoeken kunnen helpen bij het vroegtijdig opsporen van ASS. Tijdens een ontwikkelingsonderzoek beoordeelt de arts van uw kind zaken als het gedrag, de bewegingen en de spraak van uw kind om te zien of het de typische mijlpalen haalt.
Hoewel kinderartsen de ontwikkeling van uw kind bij elk bezoek aan een goed kind controleren, wordt aanbevolen om tijdens de volgende bezoeken aan het kind een meer gerichte screening op eventuele ontwikkelingsstoornissen uit te voeren:
- 9 maanden
- 18 maanden
- 24 of 30 maanden
Specifieke screening op ASS wordt aanbevolen bij bezoeken aan een goed kind na 18 en 24 maanden. Als uit screeningen blijkt dat uw kind mogelijk ASS heeft, wordt u voor verdere evaluatie waarschijnlijk doorverwezen naar een specialist die met kinderen met ASS werkt.
Hulpmiddelen voor screening en diagnostiek
Hoewel screeningstools geen definitieve diagnose zijn, zijn ze nuttig om kinderen met een risico op ASS te identificeren, zodat ze voor verdere evaluatie kunnen worden doorverwezen naar een specialist.
Enkele screeningstools die specifiek zijn voor ASS zijn:
- Aangepaste checklist voor autisme bij peuters (MCHAT). Dit is een door ouders ingevulde vragenlijst die wordt gebruikt om kinderen te identificeren die risico lopen op ASS.
- Screeningtool voor autisme bij peuters en jonge kinderen (STAT). Deze tool omvat 12 activiteiten die zaken als communicatie en spel kunnen evalueren.
Naast de diagnostische criteria die in de DSM-5 worden geboden, zijn andere diagnostische hulpmiddelen die artsen kunnen gebruiken om ASS te diagnosticeren:
- Autisme Diagnose Interview - Herzien (ADI-R). ADI-R kan worden gebruikt voor personen van 18 maanden en ouder. Het beoordeelt communicatie, sociale vaardigheden en repetitief gedrag.
- Autisme Diagnostisch Observatieschema - Generiek (ADOS-G). ADOS-G gebruikt modules van 30 minuten om zaken als communicatie, sociale vaardigheden en spel te beoordelen.
- Beoordelingsschaal voor autisme bij kinderen (CARS). CARS kan worden gebruikt voor kinderen vanaf 2 jaar. De schaal is gebaseerd op vijf verschillende systemen voor het diagnosticeren van ASS.
- Gilliam Autism Rating Scale (GARS-2). GARS-2 is een hulpmiddel dat ouders, artsen en leerkrachten helpt bij het identificeren van ASS bij mensen tussen de 3 en 22 jaar oud.
Is er een behandeling voor autisme?
Hoewel er momenteel geen remedie is voor ASS, zijn er verschillende behandelingsopties. Het algemene doel van de behandeling is om ASS-symptomen te verminderen en tegelijkertijd de kwaliteit van leven en het vermogen van uw kind om te functioneren te verbeteren.
Er kunnen verschillende soorten professionals bij de behandeling betrokken zijn, waaronder artsen, psychiaters en logopedisten. Een behandelplan zal zich richten op het aanpakken van de specifieke behoeften van uw kind.
behandeling voor autismeMogelijke behandelingsopties zijn onder meer:
- Psychologische therapie. Dit kan een groot aantal verschillende therapietypen omvatten, waaronder zaken als verschillende soorten gedragstherapie, educatieve therapie en training van sociale vaardigheden.
- Medicijnen. Sommige medicijnen kunnen helpen bij het aanpakken van ASS-symptomen, zoals agressie of hyperactiviteit.
- Spraak- en taaltherapie. Dit type therapie kan een kind helpen zijn spraak- en verbale communicatieve vaardigheden te verbeteren.
- Ergotherapie. Een therapeut zal uw kind helpen bij het verwerven van dagelijkse levensvaardigheden.
- Andere gezondheidsproblemen behandelen. Kinderen met ASS kunnen ook andere gezondheidsproblemen hebben, zoals epilepsie. Uw arts zal ook proberen om deze aandoeningen te behandelen.
- Alternatieve therapie. Veel ouders overwegen alternatieve therapie als aanvulling op andere behandelingsopties. In sommige gevallen kunnen de risico's opwegen tegen de voordelen. Bespreek alternatieve therapieën met de kinderarts van uw kind.
Outlook Wat zijn de vooruitzichten voor kinderen met autisme?
De vooruitzichten voor kinderen met ASS kunnen sterk verschillen van persoon tot persoon. Sommige kinderen gaan mogelijk een relatief onafhankelijk leven leiden. Anderen hebben mogelijk hun hele leven hulp nodig.
Vroegtijdige opsporing van ASS is erg belangrijk. Hoe eerder ASS wordt vastgesteld, hoe eerder de behandeling kan beginnen. Dit kan van vitaal belang zijn om ervoor te zorgen dat een kind de behandeling krijgt die het nodig heeft om zijn symptomen en kwaliteit van leven te verbeteren.
Als uw kind symptomen van ASS heeft, maak dan een afspraak met hun kinderarts. Ze helpen u uw ervaringen, hun observaties en beschikbare screeningtools te combineren om te bepalen of uw kind aanvullende evaluatie door een specialist nodig heeft.