Slaap is essentieel voor een goede gezondheid. In feite hebben we slaap nodig om te overleven - net zoals we voedsel en water nodig hebben. Het is dus geen wonder dat we ongeveer een derde van ons leven slapend doorbrengen.
Veel biologische processen vinden plaats tijdens de slaap:
- De hersenen slaan nieuwe informatie op en verwijderen giftig afval.
- Zenuwcellen communiceren en reorganiseren, wat een gezonde hersenfunctie ondersteunt.
- Het lichaam herstelt cellen, herstelt energie en maakt moleculen vrij, zoals hormonen en eiwitten.
Deze processen zijn cruciaal voor onze algehele gezondheid. Zonder hen kan ons lichaam niet correct functioneren.
Laten we eens nader bekijken waarom we slapen, en wat er gebeurt als we niet genoeg krijgen.
Waarom slapen we?
Over het doel van slapen is nog veel onbekend. Het is echter algemeen aanvaard dat er niet slechts één verklaring is waarom we moeten slapen. Het is waarschijnlijk nodig om veel biologische redenen.
Tot op heden hebben wetenschappers ontdekt dat slaap het lichaam op verschillende manieren helpt. De meest prominente theorieën en redenen worden hieronder uiteengezet.
Energiebehoud
Volgens de energiebesparende theorie hebben we slaap nodig om energie te besparen. Door te slapen kunnen we onze caloriebehoefte verminderen door een deel van onze tijd aan een lager metabolisme te besteden.
Dit concept wordt ondersteund door de manier waarop onze stofwisseling tijdens de slaap daalt. Onderzoek suggereert dat 8 uur slaap voor mensen een dagelijkse energiebesparing van 35 procent kan opleveren ten opzichte van volledig wakker zijn.
De energiebesparende theorie van slaap suggereert dat een hoofddoel van slaap is om het energieverbruik van een persoon te verminderen gedurende de dag en nacht, wanneer het lastig en minder efficiënt is om op voedsel te jagen.
Cellulair herstel
Een andere theorie, de herstellende theorie genaamd, zegt dat het lichaam slaap nodig heeft om zichzelf te herstellen.
Het idee is dat slaap ervoor zorgt dat cellen kunnen herstellen en opnieuw kunnen groeien. Dit wordt ondersteund door veel belangrijke processen die tijdens de slaap plaatsvinden, waaronder:
- spierherstel
- eiwitsynthese
- weefselgroei
- hormoonafgifte
Brein functie
De hersenplasticiteitstheorie zegt dat slaap nodig is voor de hersenfunctie. Concreet stelt het uw neuronen of zenuwcellen in staat zich te reorganiseren.
Als je slaapt, verwijdert het glymfatische systeem (afvalverwijdering) van je hersenen afval uit het centrale zenuwstelsel. Het verwijdert giftige bijproducten uit uw hersenen, die zich gedurende de dag opstapelen. Hierdoor kunnen uw hersenen goed werken als u wakker wordt.
Onderzoek suggereert dat slaap bijdraagt aan de geheugenfunctie door kortetermijnherinneringen om te zetten in langetermijnherinneringen, en door onnodige informatie te wissen of te vergeten die anders het zenuwstelsel zou kunnen verstoren.
Slaap beïnvloedt veel aspecten van de hersenfunctie, waaronder:
- aan het leren
- geheugen
- probleemoplossend vermogen
- creativiteit
- besluitvorming
- focus
- concentratie
Emotioneel welzijn
Evenzo is slaap noodzakelijk voor emotionele gezondheid. Tijdens de slaap neemt de hersenactiviteit toe in gebieden die emotie reguleren, waardoor een gezonde hersenfunctie en emotionele stabiliteit worden ondersteund.
Gebieden van de hersenen waarin slaap de activiteit verhoogt, zijn onder meer:
- amygdala
- striatum
- zeepaardje
- insula
- mediale prefrontale cortex
Een voorbeeld van hoe slaap kan helpen bij het reguleren van emoties, is in de amygdala. Dit deel van de hersenen, gelegen in de temporale kwab, is verantwoordelijk voor de angstreactie. Het is wat uw reactie bepaalt wanneer u wordt geconfronteerd met een waargenomen dreiging, zoals een stressvolle situatie.
Als u voldoende slaapt, kan de amygdala zich beter aanpassen. Maar als u geen slaap heeft, is de kans groter dat de amygdala overdreven reageert.
Onderzoek toont aan dat slaap en geestelijke gezondheid met elkaar verweven zijn. Enerzijds kunnen slaapstoornissen bijdragen aan het ontstaan en de progressie van psychische problemen, maar anderzijds kunnen psychische problemen ook bijdragen aan slaapstoornissen.
Gewichtsbehoud
Slaap beïnvloedt uw gewicht door hongerhormonen onder controle te houden. Deze hormonen zijn onder meer ghreline, dat de eetlust verhoogt, en leptine, dat het gevoel van vol gevoel verhoogt na het eten.
Tijdens de slaap neemt ghreline af omdat u minder energie verbruikt dan wanneer u wakker bent.
Gebrek aan slaap verhoogt echter ghreline en onderdrukt leptine. Deze onbalans maakt je hongeriger, wat het risico op meer calorieën eten en aankomen kan vergroten.
Recent onderzoek toont aan dat chronisch slaapgebrek, zelfs al is het maar vijf opeenvolgende nachten van korte slaap, in verband kan worden gebracht met een verhoogd risico op:
- zwaarlijvigheid
- metaboolsyndroom
- type 2 diabetes
Juiste insulinefunctie
Insuline is een hormoon dat uw cellen helpt glucose of suiker te gebruiken voor energie. Maar bij insulineresistentie reageren uw cellen niet goed op insuline. Dit kan leiden tot hoge bloedglucosespiegels en uiteindelijk tot diabetes type 2.
Slaap kan beschermen tegen insulineresistentie. Het houdt uw cellen gezond zodat ze gemakkelijk glucose kunnen opnemen.
De hersenen gebruiken ook minder glucose tijdens de slaap, wat het lichaam helpt de algehele bloedglucose te reguleren.
Immuniteit
Een gezond en sterk immuunsysteem is afhankelijk van slaap. Onderzoek toont aan dat slaapgebrek de immuunrespons kan remmen en het lichaam vatbaarder kan maken voor ziektekiemen.
Als je slaapt, maakt je lichaam cytokines aan, dit zijn eiwitten die infecties en ontstekingen bestrijden. Het produceert ook bepaalde antilichamen en immuuncellen. Samen voorkomen deze moleculen ziekte door schadelijke ziektekiemen te vernietigen.
Daarom is slapen zo belangrijk als je ziek of gestrest bent. Gedurende deze tijden heeft het lichaam nog meer immuuncellen en eiwitten nodig.
Hart gezondheid
Hoewel de exacte oorzaken niet duidelijk zijn, denken wetenschappers dat slaap de gezondheid van het hart ondersteunt. Dit komt voort uit het verband tussen hartaandoeningen en slecht slapen.
De Centers for Disease Control and Prevention (CDC) zeggen dat de gemiddelde volwassene 7 uur slaap per nacht nodig heeft. Regelmatig minder krijgen dan dat kan leiden tot gezondheidsproblemen, waarvan er vele de gezondheid van uw hart kunnen schaden.
Slaapgebrek wordt in verband gebracht met risicofactoren voor hartaandoeningen, waaronder:
- hoge bloeddruk
- verhoogde activiteit van het sympathische zenuwstelsel
- verhoogde ontsteking
- verhoogde cortisolspiegels
- gewichtstoename
- insuline-resistentie
Wat gebeurt er als je slaapt?
Je lichaam doorloopt vier slaapfasen. Deze cyclus vindt meerdere keren per nacht plaats gedurende verschillende tijdsperioden, variërend van 70 tot 120 minuten elk. De stadia worden over het algemeen ongeveer vier keer herhaald tijdens een slaapperiode van 7 tot 9 uur.
Het patroon omvat twee hoofdfasen van de slaap: niet-snelle oogbewegingen (niet-REM) slaap en REM (snelle oogbeweging) slaap. De vier slaapfasen omvatten drie fasen van niet-REM-slaap en één fase van REM-slaap.
Zoals de namen suggereren, heeft niet-REM-slaap een afwezigheid van oogbewegingen, terwijl REM-slaap, wanneer er wordt gedroomd, wordt gekenmerkt door snelle oogbewegingen.
De vier slaapstadia worden hieronder vermeld.
Fase 1: niet-REM-slaap
Fase 1 vindt plaats wanneer u voor het eerst in slaap valt. Als uw lichaam in een lichte slaap komt, vertragen uw hersengolven, hartslag en oogbewegingen.
Deze fase duurt ongeveer 7 minuten.
Fase 2: niet-REM-slaap
Deze fase omvat de lichte slaap net voor de diepe slaap.
Uw lichaamstemperatuur daalt, uw oogbewegingen stoppen en uw hartslag en spieren blijven zich ontspannen. Je hersengolven pieken kort en vertragen dan.
Tijdens een nacht slapen breng je de meeste tijd door in fase 2.
Fase 3: niet-REM-slaap
In fase 3 en 4 begint de diepe slaap. Je ogen en spieren bewegen niet, en je hersengolven vertragen nog verder.
Diepe slaap is herstellend. Je lichaam vult zijn energie aan en herstelt cellen, weefsels en spieren. Je hebt deze fase nodig om je de volgende dag wakker en verfrist te voelen.
Fase 4: REM-slaap
Deze fase vindt voor het eerst plaats ongeveer 90 minuten nadat u in slaap bent gevallen. Je ogen bewegen snel heen en weer tijdens de REM-slaap.
In de REM-slaap nemen je hersengolven en oogbewegingen toe. Je hartslag en ademhaling versnellen ook.
Dromen gebeurt vaak tijdens de REM-slaap. Je brein verwerkt ook informatie tijdens deze fase, waardoor het belangrijk is voor leren en geheugen.
Hoeveel slaap heb je nodig?
De aanbevolen hoeveelheid slaap hangt af van uw leeftijd. Het varieert ook van persoon tot persoon, maar de CDC stelt de volgende duur voor op basis van leeftijd:
- geboorte tot 3 maanden: 14 tot 17 uur
- 4 tot 12 maanden: 12 tot 16 uur per 24 uur, inclusief dutjes
- 1 tot 2 jaar: 11 tot 14 uur per 24 uur, inclusief dutjes
- 3 tot 5 jaar: 10 tot 13 uur per 24 uur, inclusief dutjes
- 6 tot 12 jaar: 9 tot 12 uur
- 13 tot 18 jaar: 8 tot 10 uur
- 18 tot 60 jaar: 7 uur of meer
- 61 tot 64 jaar: 7 tot 9 uur
- 65 jaar en ouder: 7 tot 8 uur
Wat gebeurt er als u niet genoeg slaap krijgt?
Zonder voldoende slaap heeft uw lichaam het moeilijk om naar behoren te functioneren. Slaaptekort houdt verband met chronische gezondheidsproblemen die het hart, de nieren, het bloed, de hersenen en de geestelijke gezondheid aantasten.
Gebrek aan slaap wordt ook in verband gebracht met een verhoogd risico op letsel voor zowel volwassenen als kinderen. Slaperigheid van de bestuurder kan bijvoorbeeld bijdragen aan ernstige auto-ongelukken en zelfs de dood.
Bij oudere volwassenen wordt slecht slapen in verband gebracht met een verhoogd risico op vallen en botbreuken.
Specifieke gevolgen van slaapgebrek kunnen zijn:
- stemmingswisselingen
- ongerustheid
- depressie
- slecht geheugen
- slechte focus en concentratie
- slechte motorische functie
- vermoeidheid
- verzwakt immuunsysteem
- gewichtstoename
- hoge bloeddruk
- insuline-resistentie
- chronische ziekten, zoals diabetes en hartaandoeningen
- verhoogd risico op vroegtijdig overlijden
het komt neer op
Slaap houdt ons gezond en functioneert goed. Het laat uw lichaam en hersenen herstellen, herstellen en nieuwe energie opdoen.
Als u niet genoeg slaapt, kunt u last krijgen van bijwerkingen zoals een slecht geheugen en concentratie, verminderde immuniteit en stemmingswisselingen.
De meeste volwassenen hebben elke nacht 7 tot 9 uur slaap nodig. Als u moeite heeft met slapen, overleg dan met uw arts of slaapspecialist. Ze kunnen de onderliggende oorzaak achterhalen en de kwaliteit van uw slaap helpen verbeteren.
-in-babies-and-children.jpg)
