Disease-modifying antirheumatic drugs (DMARD's) zijn een veel voorkomende behandeling voor reumatoïde artritis (RA) die zwelling en pijn kunnen helpen verminderen. Deze medicijnen werken door de overactieve immuunrespons te onderdrukken die gewrichten bij RA beschadigt.
Toch werken DMARD's niet altijd bij de eerste poging. Als u DMARD's heeft gebruikt maar nog steeds pijn ervaart, moet u mogelijk een paar verschillende medicijnen of een combinatie daarvan gebruiken om verlichting van uw symptomen te krijgen.
Als de medicatie die u gebruikt niet werkt of uw gewrichtspijn niet meer effectief beheert, is het tijd om een afspraak te maken met uw arts. Hier zijn een paar vragen die u tijdens uw bezoek kunt stellen.
Hoe weet ik of het tijd is om van behandeling over te schakelen?
Tijdens uw bezoek zal uw arts u waarschijnlijk vragen naar uw RA-symptomen en hoe deze zijn veranderd sinds u met uw huidige medicatie bent begonnen. Uw arts zal ook naar uw gewrichten kijken op deze tekenen van RA:
- zwelling
- roodheid
- warmte
Uw arts kan u ook een paar onderzoeken laten ondergaan om te zien of uw gewrichtsschade erger is geworden. Dit kan zijn:
- bloedtesten om op tekenen van ontsteking te zoeken
- Röntgenfoto's om gewrichtsschade op te sporen
- MRI of echografie om te zien welke effecten RA op uw lichaam heeft
Moet ik de dosis verhogen?
Het kan zijn dat uw arts u heeft gestart met een lage dosis methotrexaat of een andere DMARD. Als u met een lage dosering begint, worden uw symptomen verlicht zonder al te veel bijwerkingen te veroorzaken.
Als u zich niet beter voelt met uw huidige dosis, kan uw arts de dosering verhogen.
Het kan enkele weken duren voordat de nieuwe dosering in werking treedt. Binnen drie maanden zal uw arts kunnen zien of uw RA effectief wordt behandeld.
Moet ik nog een DMARD toevoegen?
Als uw ziekte nog steeds erg actief is, kan uw arts nog een DMARD toevoegen aan de DMARD die u gebruikt. Er zijn veel verschillende soorten DMARD's beschikbaar, waaronder:
- azathioprine (Azasan)
- cyclosporine (Neoral, Sandimmune, Gengraf)
- hydroxychloroquine (Plaquenil)
- leflunomide (Arava)
- methotrexaat (Rheumatrex, Trexall)
- sulfasalazine (Azulfidine)
U kunt ook een medicijn proberen in een nieuwere DMARD-klasse, biologische DMARD's genaamd. Deze genetisch gemanipuleerde eiwitten richten zich op de specifieke delen van het immuunsysteem die ontstekingen signaleren.
TNF-remmers zijn een groep biologische geneesmiddelen. Deze medicijnen blokkeren een chemische stof genaamd tumornecrosefactor (TNF), die een ontsteking veroorzaakt. Ze bevatten:
- certolizumab (Cimzia)
- adalimumab (Humira)
- etanercept (Enbrel)
- golimumab (Simponi)
- infliximab (Remicade)
Sarilumab (Kevzara) en tocilizumab (Actemra) werken op een immuunsysteem-eiwit genaamd interleukine-6 (IL-6). Anakinra (Kineret) beïnvloedt een ander immuunsysteem-eiwit, interleukine-1 (IL-1).
Rituximab (Rituxan) en abatacept (Orencia) werken op witte bloedcellen die betrokken zijn bij ontstekingen.
Janus-kinaseremmers zijn een nieuw type DMARD. Tofacitinib (Xeljanz) en baricitinib (Olumiant) blokkeren routes genaamd Janus-kinasen (JAK's) die een rol spelen bij gewrichtsontsteking.
Stel uw arts deze vragen voordat u overschakelt op een nieuw medicijn:
- Waarin verschilt dit medicijn van het medicijn dat ik eerder gebruikte?
- Hoe kan het mijn RA helpen?
- Welke bijwerkingen kan het veroorzaken?
- Hoe kan ik mogelijke bijwerkingen van de medicatie herkennen en beheren?
- Zijn er mogelijke interacties met andere medicijnen die ik gebruik?
- Zijn er nog andere medicijnen die mijn symptomen kunnen helpen verlichten?
Moet ik een ander type RA-medicijn proberen?
DMARD's zijn niet de enige optie om RA te behandelen. Andere medicijnen kunnen ook ontstekingen verminderen.
Uw arts kan naast een DMARD een van deze medicijnen aanbevelen:
- Niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID's). NSAID's verminderen ontstekingen en pijn. Sommige, zoals ibuprofen (Advil, Motrin) en naproxennatrium (Aleve), zijn zonder recept verkrijgbaar. Anderen hebben een recept van uw arts nodig. NSAID's zijn ook verkrijgbaar in pijnstillende crèmes.
- Corticosteroïden. Prednison en andere steroïde medicijnen verminderen snel ontstekingen. Deze medicijnen kunnen ook bijwerkingen veroorzaken, zoals gewichtstoename, botverdunning en hoge bloeddruk. Vanwege bijwerkingen schrijven artsen steroïden slechts voor korte tijd voor om RA-symptomen onder controle te krijgen. Corticosteroïden kunnen ook als injectie worden gegeven om ontstekingen in een specifiek gewricht te verminderen.
Wat kan ik nog meer doen om mijn RA te beheren?
Uw arts kan ook een van deze strategieën aanbevelen om uw aandoening te behandelen:
Oefening
Regelmatige lichaamsbeweging versterkt de spieren die uw gewrichten ondersteunen. Wandelen, zwemmen en andere oefeningen met weinig impact zijn het veiligst voor mensen met RA. Rekken is ook belangrijk voor het behouden van flexibiliteit en bewegingsbereik.
Rust uit
Blijf actief, maar let op uw grenzen. Neem pauzes, vooral als je midden in een RA-uitbarsting zit. Rusten helpt om de druk van uw gewrichten te verminderen en uw lichaam de tijd te geven om te herstellen.
Eetpatroon
Geen specifiek dieet kan RA behandelen, maar gezond eten is altijd een goede strategie. Voedingsmiddelen met veel antioxidanten kunnen ontstekingen helpen bestrijden. Deze omvatten vers fruit en groenten, volle granen en vis. Vermijd voedingsmiddelen met veel suiker en verzadigd vet, die ontstekingen bevorderen.
IJs of hitte
Houd een paar keer per dag een ijspak of verwarmingskussen tegen uw ontstoken gewricht. Koude verdooft pijnlijke gebieden, terwijl warmte gespannen spieren ontspant en de bloedtoevoer naar het gebied verhoogt.
Hier zijn een paar vragen die u aan uw arts kunt stellen:
- Moet ik mijn fitnessroutine wijzigen?
- Hoe vaak moet ik sporten?
- Welke oefeningen zijn het veiligst voor mij?
- Welke moet ik vermijden?
- Moet ik een fysiotherapeut of een andere deskundige zien om me op weg te helpen met een oefenprogramma?
- Welke soorten voedsel moet ik eten?
- Moet ik een diëtist raadplegen om me te helpen bij het plannen van een gezonder dieet?
Is het tijd om een operatie te overwegen?
Als gewrichtsschade ernstig genoeg wordt om uw dagelijkse leven te verstoren en medicijnen niet helpen, is het misschien tijd om een operatie te overwegen. Uw arts kan u vertellen of u een goede kandidaat bent voor een van deze procedures:
- gewrichtsfusie, die de botten verbindt om een gewricht te stabiliseren wanneer vervangende chirurgie geen optie is
- peeshersteloperatie
- synovectomie, waarbij de ontstoken gewrichtsvoering wordt verwijderd
- gewrichtsvervanging, waarbij de beschadigde delen van het gewricht worden verwijderd en vervangen door metalen of plastic onderdelen
Vraag uw arts welke voordelen en risico's elk type operatie kan hebben. Als u een goede kandidaat bent voor een van deze procedures, kan uw reumatoloog u doorverwijzen naar een orthopedisch chirurg.
De afhaalmaaltijd
Hoewel RA niet te genezen is, heeft uw arts veel behandelingen om uw symptomen onder controle te houden en gewrichtsschade en invaliditeit te voorkomen.
Raadpleeg uw arts voor regelmatige controles om er zeker van te zijn dat u de meest effectieve behandeling krijgt. Neem een vragenlijst mee en maak aantekeningen tijdens uw afspraak.
Vertel uw arts over eventuele nieuwe symptomen die u heeft. Stel uw arts op de hoogte van eventuele bijwerkingen die u heeft ondervonden en wees eerlijk als u problemen heeft gehad om u aan uw behandelplan te houden.
Als u uw situatie begrijpt, kan uw arts uw behandeling aanpassen om deze effectiever en gemakkelijker te volgen te maken.