Is dit mogelijk?
Het komt minder vaak voor dan vroeger, maar ja, het is mogelijk om te overlijden aan baarmoederhalskanker.
De American Cancer Society (ACS) schat dat in 2019 ongeveer 4.250 mensen in de Verenigde Staten zullen overlijden aan baarmoederhalskanker.
De belangrijkste reden dat er tegenwoordig minder mensen aan baarmoederhalskanker overlijden, is het toegenomen gebruik van het uitstrijkje.
Baarmoederhalskanker komt vaker voor in minder ontwikkelde delen van de wereld. Wereldwijd stierven in 2018 ongeveer 311.000 mensen aan baarmoederhalskanker.
Baarmoederhalskanker is te genezen, vooral als het in een vroeg stadium wordt behandeld.
Is het stadium van diagnose van belang?
Ja. Over het algemeen geldt dat hoe eerder kanker wordt gediagnosticeerd, hoe beter de uitkomst. Baarmoederhalskanker heeft de neiging langzaam te groeien.
Een uitstrijkje kan abnormale cellen op de baarmoederhals detecteren voordat ze kanker worden. Dit staat bekend als carcinoma in situ of stadium 0 baarmoederhalskanker.
Het verwijderen van deze cellen kan in de eerste plaats helpen voorkomen dat kanker zich ontwikkelt.
Algemene stadia voor baarmoederhalskanker zijn:
- Stadium 1: Kankercellen zijn aanwezig op de baarmoederhals en kunnen zich in de baarmoeder hebben verspreid.
- Fase 2: kanker heeft zich buiten de baarmoederhals en de baarmoeder verspreid. Het heeft de wanden van het bekken of het onderste deel van de vagina niet bereikt.
- Stadium 3: kanker heeft het onderste deel van de vagina, de bekkenwand, bereikt of tast de nieren aan.
- Stadium 4: kanker heeft zich buiten het bekken uitgezaaid naar het slijmvlies van de blaas, het rectum of naar verre organen en botten.
De relatieve overlevingscijfers over 5 jaar op basis van mensen bij wie baarmoederhalskanker is vastgesteld tussen 2009 en 2015 zijn:
- Gelokaliseerd (beperkt tot baarmoederhals en baarmoeder): 91,8 procent
- Regionaal (verspreid over baarmoederhals en baarmoeder naar nabijgelegen plaatsen): 56,3 procent
- Op afstand (verspreid over het bekken): 16,9 procent
- Onbekend: 49 procent
Dit zijn algemene overlevingspercentages op basis van gegevens van de jaren 2009 tot 2015. De behandeling van kanker verandert snel en de algemene vooruitzichten zijn sindsdien mogelijk verbeterd.
Zijn er nog andere factoren waarmee u rekening moet houden?
Ja. Er zijn veel factoren buiten het stadium die van invloed kunnen zijn op uw individuele prognose.
Enkele hiervan zijn:
- leeftijd bij diagnose
- algemene gezondheid, inclusief andere aandoeningen zoals HIV
- het type van het betrokken humaan papillomavirus (HPV)
- specifiek type baarmoederhalskanker
- of dit nu een eerste keer is of een herhaling van eerder behandelde baarmoederhalskanker
- hoe snel u met de behandeling begint
Race speelt ook een rol. Zwarte en Spaanse vrouwen hebben een hoger sterftecijfer voor baarmoederhalskanker.
Wie krijgt baarmoederhalskanker?
Iedereen met een baarmoederhals kan baarmoederhalskanker krijgen. Dit is het geval als u momenteel niet seksueel actief bent, zwanger bent of postmenopauzaal bent.
Volgens de ACS is baarmoederhalskanker zeldzaam bij mensen onder de 20 jaar en wordt het vaakst gediagnosticeerd bij mensen tussen de 35 en 44 jaar.
In de Verenigde Staten lopen Latijns-Amerikaanse mensen het grootste risico, dan Afro-Amerikanen, Aziaten, Pacifische eilandbewoners en blanken.
Inheemse Amerikanen en inwoners van Alaska hebben het laagste risico.
Wat veroorzaakt het?
De meeste gevallen van baarmoederhalskanker worden veroorzaakt door een HPV-infectie. HPV is de meest voorkomende virale infectie van het voortplantingssysteem, waarbij de meeste seksueel actieve mensen het ooit krijgen.
HPV is gemakkelijk over te brengen omdat het alleen huid-op-huid genitaal contact vereist. Je kunt het zelfs krijgen als je geen penetrerende seks hebt.
Meestal verdwijnt HPV vanzelf binnen 2 jaar. Maar als u seksueel actief bent, kunt u het opnieuw contracteren.
Slechts een klein aantal mensen met HPV zal baarmoederhalskanker krijgen, maar bijna alle gevallen van baarmoederhalskanker zijn te wijten aan dit virus.
Het gebeurt echter niet van de ene op de andere dag. Eenmaal geïnfecteerd met HPV kan het 15 tot 20 jaar duren voordat baarmoederhalskanker zich ontwikkelt, of 5 tot 10 jaar als u een verzwakt immuunsysteem heeft.
HPV heeft een grotere kans op baarmoederhalskanker als u rookt of andere seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) heeft, zoals chlamydia, gonorroe of herpes simplex.
Zijn er verschillende soorten?
Tot 9 op de 10 gevallen van baarmoederhalskanker zijn plaveiselcelcarcinomen. Ze ontwikkelen zich uit plaveiselcellen in de exocervix, het deel van de baarmoederhals dat zich het dichtst bij de vagina bevindt.
De meeste andere zijn adenocarcinomen, die zich ontwikkelen in kliercellen in de endocervix, het deel dat zich het dichtst bij de baarmoeder bevindt.
Baarmoederhalskanker kan ook lymfomen, melanomen, sarcomen of andere zeldzame soorten zijn.
Is er iets dat u kunt doen om dit te voorkomen?
Het sterftecijfer is aanzienlijk gedaald sinds het uitstrijkje kwam.
Een van de belangrijkste dingen die u kunt doen om baarmoederhalskanker te voorkomen, is om regelmatig te worden gecontroleerd en Pap-tests te ondergaan, zoals aanbevolen door uw arts.
Andere manieren om uw risico te verlagen zijn:
- vraag uw arts of u het HPV-vaccin moet krijgen
- behandeling krijgen als precancereuze cervicale cellen worden gevonden
- vervolgonderzoek doen als u een abnormale Pap-test of een positieve HPV-test heeft
- vermijden of stoppen met roken
Hoe weet je of je het hebt?
Vroege baarmoederhalskanker veroorzaakt normaal gesproken geen symptomen, dus u zult waarschijnlijk niet beseffen dat u het heeft. Daarom is het zo belangrijk om regelmatig screeningstests te laten doen.
Naarmate baarmoederhalskanker vordert, kunnen tekenen en symptomen zijn:
- ongebruikelijke vaginale afscheiding
- vaginale bloeding
- pijn tijdens geslachtsgemeenschap
- bekkenpijn
Die symptomen betekenen natuurlijk niet dat u baarmoederhalskanker heeft. Dit kunnen tekenen zijn van een aantal andere behandelbare aandoeningen.
Wat zijn de screeningrichtlijnen?
Volgens de richtlijnen voor screening van ACS:
- Mensen van 21 tot 29 jaar moeten om de 3 jaar een uitstrijkje krijgen.
- Mensen van 30 tot 65 jaar moeten elke 5 jaar een uitstrijkje plus een HPV-test ondergaan. Als alternatief kunt u de Pap-test elke 3 jaar alleen laten doen.
- Als u een totale hysterectomie heeft ondergaan om andere redenen dan kanker of voorstadia van kanker, hoeft u geen uitstrijkje of HPV-tests meer te ondergaan. Als uw baarmoeder is verwijderd, maar u heeft nog steeds uw baarmoederhals, moet de screening worden voortgezet.
- Als u ouder bent dan 65, de afgelopen 20 jaar geen ernstige prekanker heeft gehad en al 10 jaar regelmatig gescreend bent, kunt u de baarmoederhalskankerscreening stopzetten.
Mogelijk moet u vaker worden getest als:
- U loopt een hoog risico op baarmoederhalskanker.
- U heeft een abnormaal uitstrijkje gehad.
- Bij u is de diagnose baarmoederhalskanker of HIV vastgesteld.
- U bent eerder behandeld voor baarmoederhalskanker.
Een studie uit 2017 wees uit dat de sterftecijfers van baarmoederhalskanker, vooral bij oudere zwarte vrouwen, mogelijk zijn onderschat. Praat met uw arts over uw risico op het ontwikkelen van baarmoederhalskanker en zorg ervoor dat u de juiste screening krijgt.
De eerste stap is meestal een bekkenonderzoek om te controleren op algemene gezondheid en tekenen van ziekte. Een HPV-test en een Pap-test kunnen tegelijkertijd met het bekkenonderzoek worden uitgevoerd.
Hoe wordt het gediagnosticeerd?
Hoewel een uitstrijkje kan controleren op abnormale cellen, kan het niet bevestigen dat deze cellen kankercellen zijn. Daarvoor heb je een cervicale biopsie nodig.
In een procedure die endocervicale curettage wordt genoemd, wordt een weefselmonster uit het cervicale kanaal genomen met behulp van een instrument dat een curette wordt genoemd.
Dit kan alleen worden gedaan of tijdens een colposcopie, waarbij de arts een verlicht vergrootinstrument gebruikt om de vagina en baarmoederhals van dichterbij te bekijken.
Uw arts wil mogelijk een kegelbiopsie uitvoeren om een groter, kegelvormig monster van baarmoederhalsweefsel te krijgen. Dit is een poliklinische operatie waarbij een scalpel of laser betrokken is.
Het weefsel wordt vervolgens onder een microscoop onderzocht om kankercellen te zoeken.
Is het mogelijk om een normale pap-test te ondergaan en toch baarmoederhalskanker te krijgen?
Ja. Een uitstrijkje kan u alleen vertellen dat u op dit moment geen kankerachtige of precancereuze cervicale cellen heeft. Het betekent niet dat u geen baarmoederhalskanker kunt krijgen.
Als uw uitstrijkje echter normaal is en uw HPV-test negatief, is uw kans op het ontwikkelen van baarmoederhalskanker in de komende jaren erg laag.
Als u een normaal uitstrijkje heeft maar positief bent voor HPV, kan uw arts vervolgtesten aanbevelen om te controleren op veranderingen. Toch heb je misschien een jaar lang geen nieuwe test nodig.
Onthoud dat baarmoederhalskanker langzaam groeit, dus zolang u de screening en vervolgtesten bijhoudt, is er geen reden tot bezorgdheid.
Hoe wordt het behandeld?
Zodra er een diagnose van baarmoederhalskanker is, is de volgende stap om erachter te komen hoever de kanker zich mogelijk heeft verspreid.
Het bepalen van het stadium kan beginnen met een reeks beeldvormende tests om te zoeken naar aanwijzingen voor kanker. Uw arts kan een beter beeld krijgen van het stadium na het uitvoeren van een operatie.
De behandeling van baarmoederhalskanker hangt af van hoe ver het zich heeft verspreid. Chirurgische opties kunnen zijn:
- Conization: verwijdering van het kankerweefsel uit de baarmoederhals.
- Totale hysterectomie: verwijdering van de baarmoederhals en baarmoeder.
- Radicale hysterectomie: verwijdering van de baarmoederhals, baarmoeder, een deel van de vagina en enkele omliggende ligamenten en weefsels. Dit kan ook het verwijderen van de eierstokken, eileiders of nabijgelegen lymfeklieren omvatten.
- Gemodificeerde radicale hysterectomie: verwijdering van de baarmoederhals, baarmoeder, bovenste deel van de vagina, sommige omliggende ligamenten en weefsels en mogelijk nabijgelegen lymfeklieren.
- Radicale trachelectomie: verwijdering van de baarmoederhals, nabijgelegen weefsel en lymfeklieren en de bovenste vagina.
- Bilaterale salpingo-ovariëctomie: verwijdering van de eierstokken en eileiders.
- Bekken exenteration: verwijdering van de blaas, onderste colon, rectum, plus de baarmoederhals, vagina, eierstokken en nabijgelegen lymfeklieren. Er moeten kunstmatige openingen worden gemaakt voor de doorstroming van urine en ontlasting.
Andere behandelingen kunnen zijn:
- Stralingstherapie: om kankercellen te richten en te vernietigen en te voorkomen dat ze groeien.
- Chemotherapie: wordt regionaal of systemisch gebruikt om kankercellen te doden.
- Gerichte therapie: geneesmiddelen die de kanker kunnen identificeren en aanvallen zonder schade toe te brengen aan gezonde cellen.
- Immunotherapie: geneesmiddelen die het immuunsysteem helpen kanker te bestrijden.
- Klinische onderzoeken: om innovatieve nieuwe behandelingen uit te proberen die nog niet zijn goedgekeurd voor algemeen gebruik.
- Palliatieve zorg: Behandeling van symptomen en bijwerkingen om de algehele kwaliteit van leven te verbeteren.
Is het te genezen?
Ja, vooral als het in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd en behandeld.
Is herhaling mogelijk?
Net als bij andere soorten kanker, kan baarmoederhalskanker terugkomen nadat u de behandeling heeft voltooid. Het kan terugkeren nabij de baarmoederhals of ergens anders in uw lichaam. U heeft een schema met vervolgbezoeken om te controleren op tekenen van herhaling.
Wat zijn de algemene vooruitzichten?
Baarmoederhalskanker is een langzaam groeiende, maar levensbedreigende ziekte. Met de huidige screeningstechnieken is de kans groter dat u precancereuze cellen ontdekt die kunnen worden verwijderd voordat ze de kans krijgen om zich tot kanker te ontwikkelen.
Met een vroege diagnose en behandeling zijn de vooruitzichten erg goed.
U kunt uw kansen op het ontwikkelen van baarmoederhalskanker helpen verkleinen of vroegtijdig oplopen. Praat met uw arts over uw risicofactoren en hoe vaak u gescreend moet worden.
-in-babies-and-children.jpg)
