U bent aan het werk en uw baas vraagt uw mening of uw collega, Dave, een goede teamleider zou zijn voor een aankomend project. Je kent Dave niet goed, maar je beschouwt Dave als een lang en aantrekkelijk persoon. Dus je zegt automatisch ja.
Dit komt omdat je positieve gedachten over Dave's uiterlijk van invloed zijn op hoe je in andere positieve termen over hem denkt. Deze omvatten leiderschap en intelligentie. Je vormt deze meningen onbewust ondanks het feit dat je echt niet weet of Dave überhaupt wel een goede teamleider zou zijn.
U heeft gehoord dat de eerste indruk telt. Het bovenstaande voorbeeld illustreert hoe het halo-effect kan werken. Het is een psychologische term die een redeneerfout beschrijft op basis van een enkele eigenschap die je kent van een ander persoon of ding.
Dit kan positief of negatief werken in het voordeel van iemand anders, en het kan op meerdere situaties van toepassing zijn. Kortom, de waargenomen negatieve of positieve eigenschap van een persoon creëert een 'halo' van een algemene indruk van diezelfde persoon.
Lees verder voor meer informatie over het halo-effect om een beter begrip te krijgen van hoe u een mening over anderen vormt. U kunt op uw beurt uw denkgewoonten veranderen en beter geïnformeerde beslissingen nemen zonder een slecht geïnformeerd oordeel over andere mensen te vellen.
Geschiedenis
De term "halo-effect" werd in 1920 bedacht door Edward L. Thorndike, een Amerikaanse psycholoog. Het is gebaseerd op de observaties van Thorndike van militaire officieren tijdens experimenten waarbij mannen ondergeschikten 'rangschikten'.
Voordat de officieren zelfs maar met hun ondergeschikten communiceerden, liet Thorndike de superieuren hen rangschikken op basis van karaktereigenschappen. Deze omvatten leiderschapskwaliteiten en intelligentie.
Op basis van de resultaten merkte Thorndike op dat positieve en negatieve eigenschappen die door de officieren werden gevormd, gebaseerd waren op niet-gerelateerde eigenschappen die te maken hadden met fysieke indrukken.
Een lange en aantrekkelijke ondergeschikte werd bijvoorbeeld als de intelligentste beschouwd. Hij werd ook gerangschikt als "beter" dan de anderen. Thorndike ontdekte dat fysieke verschijning het meest invloedrijk is bij het bepalen van onze algemene indruk van het karakter van een ander.
De theorie
De algemene basis van Thorndike's theorie is dat mensen de neiging hebben om een algemene indruk te wekken van iemands persoonlijkheid of kenmerken op basis van één niet-gerelateerde eigenschap. Dit kan resulteren in positieve of negatieve percepties. In beide gevallen kan een dergelijk subjectief oordeel negatieve gevolgen hebben voor uw vermogen om kritisch na te denken over de andere eigenschappen van de persoon.
Thorndike's werk werd uitgewerkt door een andere psycholoog, Solomon Asch. Hij theoretiseerde dat de manier waarop mensen meningen of bijvoeglijke naamwoorden over anderen vormen, sterk afhankelijk is van de eerste indruk.
Een positieve eerste indruk van iemand kan dus betekenen dat u positieve aannames doet over hun vaardigheden en capaciteiten. Een negatieve eerste indruk kan betekenen dat u ten onrechte aanneemt dat een persoon negatieve eigenschappen heeft, zoals luiheid of apathie.
Het halo-effect in het dagelijks leven
Hoewel het halo-effect misschien een nieuwe term voor je is, is het in vrijwel elk aspect van je dagelijkse leven aanwezig. Dit zijn onder meer situaties waarbij sprake is van:
- mensen die je aantrekkelijk vindt
- uw werkplek
- school-
- hoe u reageert op marketingcampagnes
- geneeskunde en gezondheidszorg
Lees hieronder voor meer informatie over hoe het halo-effect in elk van deze voorbeelden kan spelen.
Aantrekkelijkheid
Omdat het halo-effect voornamelijk gebaseerd is op eerste indrukken en fysieke verschijning, is het logisch dat de theorie onze aantrekkelijkheid voor andere mensen kan beïnvloeden.
De overdreven uitdrukking 'liefde op het eerste gezicht' heeft bijvoorbeeld vaak te maken met een positieve fysieke verschijning waardoor je ook andere positieve dingen over die persoon kunt geloven.
Stel je voor dat je in een coffeeshop bent. Hier zie je iemand die verkleed is en je vindt hem of haar fysiek aantrekkelijk. Je zou kunnen aannemen dat ze slim en grappig zijn en een goede arbeidsethos hebben.
Mogelijk ziet u een andere persoon in dezelfde coffeeshop in trainingsuitrusting. Hoewel ze niet per se zo samengesteld zijn als de eerste persoon die je ziet, kun je toch positieve eigenschappen over deze vreemdeling aannemen. Je denkt misschien dat ze hardwerkend, fit en gelukkig zijn.
De derde persoon die je tegenkomt in de coffeeshop is misschien net wakker geworden; hun kleding is verward en hun haar is naar achteren getrokken. Dit kan een harder werkende persoon zijn dan de eerste persoon, en misschien fitter en gelukkiger dan de tweede. U kunt ze echter als lui, ongeorganiseerd en apathisch ervaren.
Werksituaties
Het halo-effect is ook regelmatig van kracht op werkplekken. Je zou kunnen aannemen dat een formeel geklede collega een goede arbeidsethos heeft. Aan de andere kant kan een andere collega in vrijetijdskleding worden geacht niet dezelfde arbeidsethos te hebben, hoewel dit helemaal niet waar kan zijn.
Dezelfde effecten kunnen worden opgemerkt op basis van opleidingsniveau. Een klassieke studie op universitair niveau testte de percepties van studenten op zowel een hooggeplaatste professor als een gastdocent. Op basis van deze titels maakten de studenten positieve associaties met de hoger geplaatste academicus die gewoon niet waar waren, inclusief een grotere lengte.
School
De concepten van eerste indrukken, identiteit en bekendheid kunnen ook het halo-effect op scholen voeden. Er zijn bijvoorbeeld aanwijzingen dat waargenomen aantrekkelijkheid kan leiden tot hogere cijfers op school. Andere onderzoeken die een dergelijke correlatie echter niet laten zien.
Een ander voorbeeld van heeft te maken met het feit dat hogere academische prestaties mogelijk verband houden met naamsbekendheid. In een klassieke studie beoordeelden docenten essays die waren geschreven door vijfde klassers. De docenten kenden hogere cijfers toe aan de essays van studenten met gewone, populaire en aantrekkelijke voornamen, versus essays van studenten met zeldzame, impopulaire en onaantrekkelijke namen.
Marketing
Het is geen geheim dat marketeers uitgebreide methoden gebruiken om ons als consumenten te manipuleren, zodat we hun producten of diensten kopen. Ze kunnen zelfs het halo-effect gebruiken.
Heeft u bijvoorbeeld gemerkt dat u zich meer aangetrokken voelt tot een product of dienst omdat uw favoriete beroemdheid het ‘onderschrijft’? Door je positieve gevoelens over die beroemdheid kun je alles waar beroemdheden mee associëren ook als positief ervaren.
De manier waarop een merk hun producten labelt en op de markt brengt, kan ook bepalen of het eindresultaat u bevalt. In een voedingsonderzoek dat in Food Research International werd gepubliceerd, werden dezelfde voedingsproducten (yoghurt, aardappelchips, sap) bijvoorbeeld 'biologisch' of 'conventioneel' genoemd. De 'biologische' producten kregen over het algemeen hogere beoordelingen en consumenten waren bereid er meer voor te betalen.
Geneesmiddel
Helaas kan het halo-effect zich ook voordoen op het gebied van geneeskunde. Een arts kan bijvoorbeeld een patiënt beoordelen op basis van het uiterlijk zonder eerst tests uit te voeren.
Het is ook mogelijk om iemands gezondheid te beoordelen op basis van de eerste indruk. Je zou bijvoorbeeld iemand die een 'gezonde gloed' heeft, kunnen associëren met iemand die gelukkig is. Dit kan al dan niet het geval zijn.
U zou iemand die mager is ten onrechte kunnen associëren met iemand met een perfecte gezondheid, of omgekeerd. Een overzicht van studies gaat zelfs zo ver om te zeggen dat "aantrekkelijkheid de juiste erkenning van gezondheid onderdrukt".
Herken je je vooringenomenheid?
Gezien de omvang van het halo-effect in ons leven, kan het moeilijk zijn om vooroordelen van feiten te onderscheiden. U kunt actief werken aan het verminderen van dergelijke subjectieve meningen door positieve stappen te ondernemen om objectiever over anderen te denken.
Omdat het halo-effect theoretiseert dat mensen anderen snel beoordelen op basis van eerste indrukken, is het nuttig om je denkproces te vertragen.
Eerder hebben we het gehad over uw theoretische collega Dave en hoe uw baas u heeft gevraagd naar zijn leiderschapscapaciteiten. In plaats van je haastig naar een antwoord te haasten, kun je tegen je baas zeggen dat hij je een dag moet geven zodat je hun voorstel volledig kunt verwerken.
Dan zou je kunnen overwegen om met Dave te praten om echt te zien of hij een goede teamleider zou zijn. Door langzamer te gaan en alle feiten te verzamelen, kunt u de mogelijke schadelijke bijwerkingen van het halo-effect voorkomen.
het komt neer op
We hebben allemaal het halo-effect meegemaakt, waarbij we een andere persoon oordelen - correct of incorrect - op basis van een enkel kenmerk. Als u zich van dit fenomeen bewust bent, kunt u een dergelijke subjectieve cyclus doorbreken.
U zult niet alleen beter geïnformeerde, objectieve beslissingen nemen, maar u zult er ook een beter mens van worden.
