Door thuis een vaginaal zelfonderzoek uit te voeren, kunt u vertrouwd raken met uw eigen lichaam, aangezien alle vagina's anders zijn. Het kan u ook helpen bij het identificeren van veranderingen en afwijkingen.
Hoewel het moeilijk is om te bepalen of uw vagina 'gezond' is door middel van een zelfonderzoek thuis, kunt u letten op tekenen zoals abnormale afscheiding, genitale wratten of zweren.
Een zelfonderzoek is echter geen vervanging voor een bezoek aan een gynaecoloog. Een gynaecoloog kan u controleren op symptomen van seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA's) en een uitstrijkje uitvoeren om te screenen op baarmoederhalskanker.
Dit zijn de symptomen waar u op kunt letten en die u bij uw volgende afspraak met een gynaecoloog kunt bespreken.
Hoe een vagina eruit zou moeten zien
De vagina van iedereen zal er iets anders uitzien wat betreft kleur, vorm en grootte. Daarom kan 'gezond' er voor iedereen iets anders uitzien. Voordat u een zelfonderzoek doet, moet u zich vertrouwd maken met de algemene anatomie.
Grote schaamlippen (buitenste schaamlippen)
De buitenste plooien van de vulva worden ook wel de "grote lippen" genoemd. Het zijn grote, vlezige weefselplooien. Hun doel is om de uitwendige geslachtsorganen te beschermen en in te sluiten. De grote schaamlippen kunnen bedekt zijn met schaamhaar, dat gewoonlijk tijdens de puberteit naar binnen groeit.
Kleine schaamlippen (binnenste schaamlippen)
De kleine schaamlippen, of kleine lippen, bevinden zich net binnen de grote schaamlippen. Het kan klein van formaat zijn of tot 2 inch breed. Het is meestal roze van kleur vanwege de rijke toevoer van bloedvaten in dit gebied.
Vaginale opening
De opening van de vagina bevindt zich tussen de urethra en de anus. Dit is waar bloed tijdens de menstruatie naar buiten komt en waar een baby tijdens de geboorte wordt afgeleverd. Het is ook waar de penis binnenkomt tijdens geslachtsgemeenschap.
Mogelijk ziet u het maagdenvlies, een dun membraan dat gemakkelijk uitrekt, rond de opening van de vagina.
Clitoris
De clitoris is een klein uitsteeksel of knobbeltje dat zich tussen de grote schaamlippen en het bovenste uiteinde van de vagina bevindt. Het is extreem gevoelig voor aanraking en de bron van seksuele stimulatie voor veel vrouwen.
Symptomen van een medische aandoening
U moet op de hoogte zijn van eventuele veranderingen in de vulva of binnenvagina. Als u iets ziet waarover u zich zorgen maakt of een nieuw symptoom opmerkt, maak dan een afspraak met een gynaecoloog of zorgverlener.
SOA's
Enkele veel voorkomende symptomen van SOA's zijn:
- ongebruikelijke afscheiding, die een sterke of vieze geur kan hebben, of geel of groen van kleur kan zijn
- zwelling rond de vulva
- jeuk
- kleine rode bultjes
- Open zweren
Als u een van deze symptomen opmerkt, meld dit dan onmiddellijk aan een arts.
Jeuk
Jeuk kan een symptoom zijn van spruw, een SOA of een infectie. Het kan ook te wijten zijn aan eczeem of een andere huidaandoening. Raadpleeg een arts als u last krijgt van jeuk.
Zweren, bultjes of vlekjes
U kunt zweren, bultjes of vlekken in of rond het vaginale gebied zien of voelen. Deze kunnen pijnlijk zijn of u voelt ze helemaal niet. Zweren en knobbels kunnen symptomen zijn van een SOA.
Oorzaken van knobbels, gezwellen of zwelling kunnen te wijten zijn aan een aantal redenen, waaronder skin-tags, humaan papillomavirus (HPV) of een cyste. Het is belangrijk om nieuwe zweren, bultjes of vlekjes onmiddellijk aan een arts te melden.
Zelf de binnenkant van een vagina onderzoeken
Om thuis een zelfonderzoek uit te voeren, kunt u het volgende gebruiken:
- spiegel
- hoofdkussen
- kleine zaklamp
- handschoenen voor je handen
- diagram van de vulva
Volg deze stappen wanneer u klaar bent om met het zelfexamen te beginnen:
- Was uw handen grondig met water en zeep, of trek handschoenen aan. Verwijder uw kleding onder de taille.
- Plaats het kussen voor een muur. Ga met uw rug tegen het kussen zitten en buig uw knieën. Je voeten moeten dicht bij je billen zijn. Spreid je knieën uit elkaar om te beginnen. Probeer uw bekkenspieren ontspannen te houden. Dit zal u helpen om comfortabel te blijven.
- Houd de spiegel voor je bekkengebied uit. Mogelijk moet u de zaklamp gebruiken om beter te zien.
- Als dit de eerste keer is dat u het examen uitvoert, wilt u misschien teruggaan naar een diagram van de vulva. U kunt beginnen met het identificeren van verschillende gebieden en hoe ze eruit zien als u zich in verschillende posities bevindt of seksueel opgewonden bent. Onderzoek de vulva op kleine snijwonden, zweren of knobbeltjes.
- Spreid vervolgens voorzichtig de vaginale lippen met één hand en houd de zaklamp of spiegel met de andere hand vast. Je kunt de spiegel ook rechtop zetten en er licht op laten schijnen als dat gemakkelijker te zien is.
- Steek voorzichtig een vinger in uw vagina. De binnenkant kan aanvoelen als het verhemelte van uw mond. Raadpleeg een arts als u zweren of gezwellen langs de vaginawand voelt.
- Verwijder voorzichtig uw vinger en kijk naar uw vaginale afscheiding. Raadpleeg een arts als u een ongebruikelijke kleur of een vieze geur opmerkt.
- Zoek naar andere zwellingen, knobbels of ongebruikelijke veranderingen. U kunt nu uw knieën sluiten en opstaan.
Onthoud dat het uiterlijk van uw vulva in de loop van de maand enigszins kan veranderen. Als u veranderingen opmerkt waarover u zich zorgen maakt, breng ze dan naar voren tijdens uw volgende gynaecologische afspraak.
Wanneer en hoe vaak een zelfonderzoek moet worden uitgevoerd
U kunt maar liefst één keer per maand een zelfonderzoek doen. U wilt het zelfonderzoek echter niet doen terwijl u menstrueert.
Als u consistent wilt zijn, kunt u een datum op de kalender instellen rond uw maandelijkse cyclus. Kies bijvoorbeeld één dag per maand in de week die volgt op uw verwachte menstruatie.
Wanneer moet je naar een dokter
Let op de volgende symptomen. U kunt ze vóór of tijdens een zelfonderzoek opmerken.
- jeuk
- roodheid
- irritatie in en rond de vagina
- bloeden
- abnormale afscheiding met een vieze geur
- afscheiding is geel, groen of bruin van kleur
U moet deze symptomen aan een arts melden. Ze kunnen een bekkenonderzoek doen of een urine- of bloedmonster nemen om te bepalen wat uw symptomen veroorzaakt.
Afhalen
Een vaginaal zelfonderzoek is een slimme manier om uw lichaam te leren kennen. U zult meer vertrouwd zijn met hoe uw vagina eruitziet en voor de hand liggende symptomen van een probleem kunnen herkennen.
Een zelfonderzoek is echter geen vervanging voor een jaarlijkse gynaecologische controle. Als iets niet goed aanvoelt, kunt u indien nodig eerder of vaker een arts raadplegen.