Een klapvoet of klapvoet houdt een probleem in bij het optillen van het voorste deel van de voet, wat problemen kan veroorzaken tijdens het lopen. Het is een veel voorkomend symptoom van multiple sclerose (MS), maar het kan ook worden veroorzaakt door andere neurologische syndromen of fysieke schade aan een zenuw.
Mensen met dit symptoom hebben de neiging om te lopen door de knie op te tillen, alsof ze een trap oplopen. Andere spier- en zenuwgerelateerde symptomen van MS kunnen de uitdagingen van deze aandoening verergeren.
Er zijn veel behandelingsopties, variërend van beugels tot fysiotherapie tot chirurgie. Ze herstellen misschien niet helemaal een normale gang, maar ze kunnen de symptomen vaak aanzienlijk verminderen en het lopen gemakkelijker maken.
Drop foot en MS
Omdat MS de communicatie tussen de hersenen en het lichaam verstoort, komen zenuwgerelateerde problemen vaak voor. Gevoelens van gevoelloosheid of tintelingen in de ledematen zijn vaak de eerste tekenen van MS.
Zenuwstelselproblemen kunnen zich ontwikkelen tot ernstigere complicaties. Klapvoet is het resultaat van een zwakte in de tibialis anterieure spier, die wordt aangestuurd door de diepe peroneale zenuw.
Loopproblemen als gevolg van een klapvoet kunnen worden verergerd door andere symptomen van MS.
Gevoelloosheid in de voeten kan zo ernstig worden dat iemand met MS moeite heeft om de vloer te voelen of om te weten waar zijn voeten zich bevinden ten opzichte van de vloer. Deze aandoening wordt sensorische ataxie genoemd. Ataxie is een spiercontroleprobleem dat de coördinatie van bewegingen verhindert.
Veel symptomen van MS kunnen problemen met lopen veroorzaken. Het algemene gevoel van vermoeidheid waarmee MS gepaard gaat, zorgt ervoor dat de beenspieren moe worden, en beklemming of spasmen in de beenspieren kunnen loopproblemen verergeren. Zelfs zonder een klapvoet kan lopen een uitdaging zijn voor mensen met MS.
Andere oorzaken van een klapvoet
Hoewel MS een veelvoorkomende oorzaak van klapvoet is, houdt het loopprobleem ook verband met andere aandoeningen en gezondheidsgebeurtenissen. Waaronder:
- amyotrofische laterale sclerose (ALS), algemeen bekend als de ziekte van Lou Gehrig
- spierdystrofie
- beroerte
- Ziekte van Charcot-Marie-Tooth (CMT), een neurologische aandoening
Een klapvoet kan ook worden veroorzaakt door verwondingen aan de zenuwen die de spieren aansturen die de voet optillen. De aangetaste zenuwen kunnen zich in de knie of in de onderste wervelkolom bevinden.
Andere oorzaken zijn onder meer een heup- of knievervangende operatie en diabetes. Zenuwbeschadiging in het oog, wat kan resulteren in pijn bij het bewegen van het oog of zelfs verlies van het gezichtsvermogen, kan ook problemen met lopen veroorzaken.
Andere oorzaken van klapvoet zijn zenuwcompressie of een hernia.
Behandelingsopties voor klapvoet
Klapvoetbehandeling hangt voornamelijk af van de oorzaak van de aandoening en de mate van handicap. Het behandelen van een hernia kan bijvoorbeeld een klapvoet elimineren. Maar een operatie aan de wervelkolom lost het probleem voor mensen met MS misschien niet op.
Orthesen
Er is een verscheidenheid aan steunzolen, zoals beugels en spalken, beschikbaar. Sommige worden in de schoenen gedragen, andere worden rond de enkel of bij de knie gedragen.
Een veelgebruikt apparaat is de enkel-voetorthese (AFO). Het helpt de voet in een hoek van 90 graden ten opzichte van het onderbeen te houden om het te ondersteunen. Hoewel het je gang kan helpen verbeteren, kan het zijn dat je een grotere schoen nodig hebt om de brace op te vangen. Een EVO kan ook ongemakkelijk worden als deze gedurende lange tijd wordt gedragen.
Elektrische stimulatie tijdens het lopen kan ook helpen de symptomen van klapvoet te verminderen. Deze behandeling wordt ook wel functionele elektrische stimulatie (FES) genoemd. Kleine apparaten die bij de knie worden gedragen, reageren op de beweging van het been en sturen milde elektrische prikkels naar de spier om deze goed te laten bewegen.
Een onderzoek uit 2013 toonde aan dat zowel AFO- als FES-behandeling de loopsnelheid verbeterde bij mensen met een beroerte-gerelateerde drop-foot.
Fysiotherapie
Fysiotherapie kan ook helpen. Een verscheidenheid aan oefeningen kan de beenspieren versterken en de flexibiliteit verbeteren. Werken met een fysiotherapeut die kennis heeft van MS en klapvoet kan bijzonder nuttig zijn.
Chirurgie
Als orthesen of fysiotherapie de aandoening niet voldoende beheersen, zijn er verschillende chirurgische oplossingen die kunnen helpen.
Een peesoverdracht is een mogelijke oplossing. Meestal houdt dit in dat een pees wordt overgebracht die gewoonlijk naar een ander deel van de voet gaat en in plaats daarvan naar de bovenkant van de voet wordt geleid om de tibialis anterior te vervangen.
Een ander type operatie versmelt de voet en enkel om de belasting van de peroneale spier te verwijderen. Deze procedure vermindert echter de flexibiliteit van de enkel.
Verschillende onderzoeken hebben de voordelen aangetoond van specifieke operaties om verschillende oorzaken van een klapvoet aan te pakken, zoals het verlichten van beknelling van de peroneale zenuw en het verbeteren van de spierkracht van de tibialis anterior (TA).
Alle operaties brengen risico's met zich mee, dus het is belangrijk om contact op te nemen met uw arts over al uw behandelingsopties. Als u een operatie moet ondergaan, zorg er dan voor dat u de risico's, voordelen en langetermijnresultaten van uw keuze begrijpt.
Leven met een klapvoet
Lopen met een klapvoet kan u zelfbewust maken en kan u gemakkelijker vermoeien. Maar net als sommige andere MS-symptomen, kan het vaak met succes worden beheerd.
Zonder hulp hoeft u geen klapvoet te verdragen. Praten met uw arts en werken met een fysiotherapeut zijn twee stappen die u kunt nemen om klapvoet te behandelen.
