The Other Side of Grief is een serie over de levensveranderende kracht van verlies. Deze krachtige first-person-verhalen onderzoeken de vele redenen en manieren waarop we verdriet ervaren en een nieuw normaal navigeren.
Na 15 jaar huwelijk verloor ik mijn vrouw, Leslie, aan kanker. We waren beste vrienden voordat we met daten begonnen.
Bijna 20 jaar heb ik maar van één vrouw gehouden: mijn vrouw, de moeder van mijn kinderen.
Ik was - en ben nog steeds - aan het rouwen om het verlies van een vrouw die bijna twee decennia de Robin van mijn Batman was (haar woorden, niet de mijne).
Maar afgezien van het missen van de vrouw van wie ik hield, mis ik het hebben van een partner. Ik mis de intimiteit van een relatie. Iemand om mee te praten. Iemand om vast te houden.
De leider van een rouwondersteuningsgroep die ik bijwoonde, sprak over de ‘stadia’ van rouw, maar suggereerde ook dat het niet was alsof je die stadia lineair verwerkte. De ene dag woedde je misschien, de volgende dag accepteerde je je verlies. Maar dat betekende niet per se dat je de volgende dag niet meer in woede uitbarstte.
De groepsleider beschouwde verdriet als meer een spiraal, die steeds dichter bij acceptatie kronkelde, maar onderweg ook uitstapjes maakte door schuld, onderhandeling, woede en ongeloof.
Ik weet niet zeker of ik ooit aan boord was geweest met de spiraalvormige analogie.
Mijn verdriet leek op golven die uitstraalden uit een druppel water in een groter zwembad. Na verloop van tijd zouden de golven kleiner worden en verder uit elkaar, dan zou een nieuwe druppel vallen en het proces helemaal opnieuw beginnen - een aftapkraan die leeg druppelt.
Na enige tijd komen de druppels minder vaak voor, maar ik kan het lek nooit helemaal oplossen. Het maakt nu deel uit van het sanitair.
In veel opzichten ben je nooit over zo'n enorm verlies heen. Je past je er gewoon aan aan.
En ik veronderstel dat dat is waar mijn dochters en ik nu zijn in ons verhaal over het navigeren door ons leven zonder Leslie.
Als je nooit echt over het overlijden van iemand heen bent, betekent dat dan dat je nooit meer kunt daten? Nooit een andere partner en vertrouweling vinden?
Het idee dat ik vrede moest sluiten met permanente eenzaamheid omdat de dood me had gescheiden van de vrouw met wie ik trouwde, was belachelijk, maar het was niet gemakkelijk om erachter te komen wanneer ik klaar was om te daten.
Wanneer is het tijd tot nu toe?
Als je iemand kwijtraakt, heb je het gevoel onder een microscoop te staan, en al je bewegingen worden onderzocht door vrienden, familie, collega's en connecties op sociale media.
Gedraagt u zich gepast? Rouwt u "correct"? Ben je te somber op Facebook? Lijkt je te gelukkig?
Of mensen nu eigenlijk constant oordelen of niet, het voelt zo aan voor mensen die rouwen.
Het is gemakkelijk om lippendienst te bewijzen aan het sentiment: "Het kan me niet schelen wat mensen denken." Het was moeilijker om te negeren dat sommige van de mensen die door mijn beslissing tot nu toe misschien in de war, bezorgd of gekwetst waren, een naaste familie zouden zijn die ook Leslie hadden verloren.
Ongeveer een jaar na haar dood voelde ik me klaar om op zoek te gaan naar een andere partner. Net als bij verdriet is het tijdsbestek voor de bereidheid van elk individu variabel. Misschien ben je twee jaar later klaar, of twee maanden.
Twee dingen bepaalden mijn eigen bereidheid tot nu toe: ik had het verlies geaccepteerd en was geïnteresseerd in het delen van meer dan alleen een bed met een vrouw. Ik was geïnteresseerd in het delen van mijn leven, mijn liefde en mijn gezin. De druppeltjes verdriet vielen minder vaak. De golven van emotie die uitstraalden, waren beter beheersbaar.
Ik wilde daten, maar ik wist niet of het 'gepast' was. Het is niet dat ik haar dood niet nog steeds rouwde. Maar ik besefte de zeer reële mogelijkheid dat mijn verdriet nu een deel van mij was, en dat ik er nooit meer zonder zou zijn.
Ik wilde respectvol zijn voor de andere mensen in het leven van mijn vrouw die haar ook verloren hadden. Ik wilde niet dat iemand dacht dat mijn daten een negatieve uitwerking had op mijn liefde voor mijn vrouw, of dat ik er ‘over’ heen was.
Maar uiteindelijk kwam de beslissing op mij neer. Of anderen het nu gepast vonden of niet, ik voelde dat ik klaar was om te daten.
Ik geloofde ook dat ik het aan mijn potentiële dates te danken had om zo eerlijk mogelijk tegen mezelf te zijn. Ze zouden hun signalen afleiden uit mijn woorden en daden, zich voor mij openstellen en - als alles goed ging - geloven in een toekomst met mij die alleen bestond als ik er echt klaar voor was.
Waarom voel ik me schuldig? Wat kan ik er aan doen?
Ik voelde me bijna onmiddellijk schuldig.
Bijna 20 jaar lang had ik geen enkele romantische date gehad met iemand anders dan mijn vrouw, en nu zag ik iemand anders. Ik ging op date en had plezier, en ik voelde me in strijd met het idee dat ik van deze nieuwe ervaringen zou moeten genieten, omdat ze gekocht leken ten koste van Leslie's leven.
Ik plande uitgebreide data naar leuke locaties. Ik ging naar nieuwe restaurants, keek 's avonds buiten in het park naar films en woonde liefdadigheidsevenementen bij.
Ik begon me af te vragen waarom ik nooit dezelfde dingen had gedaan met Leslie. Ik had er spijt van dat ik niet had aangedrongen op dat soort date-avonden. Te vaak heb ik het aan Leslie overgelaten om te plannen.
Het was zo gemakkelijk om verstrikt te raken in het idee dat er altijd tijd zou zijn voor date-avonden later.
We hebben nooit echt nagedacht over het idee dat onze tijd beperkt was. We hebben er nooit een punt van gemaakt om een oppas te vinden, zodat we de tijd voor ons konden nemen.
Er was altijd morgen, of later, of nadat de kinderen ouder waren.
En toen was het te laat. Later was het nu, en ik was in de laatste maanden van haar leven meer een verzorger dan een echtgenoot voor haar geworden.
Door de achteruitgang van haar gezondheid hadden we tijd noch de mogelijkheid om de stad rood te schilderen. Maar we waren 15 jaar getrouwd.
We werden zelfgenoegzaam. Ik werd zelfgenoegzaam.
Ik kan dat niet veranderen. Het enige wat ik kan doen is erkennen dat het is gebeurd en ervan leren.
Leslie liet een betere man achter dan degene met wie ze trouwde.
Ze heeft me op zoveel positieve manieren veranderd, en daar ben ik zo dankbaar voor. En elk schuldgevoel dat ik heb omdat ik niet de beste echtgenoot ben die ik voor haar had kunnen zijn, moet worden getemperd met het idee dat ze nog niet klaar was met het repareren van mij.
Ik weet dat het levensdoel van Leslie niet was om van mij een betere man te maken. Dat was slechts een bijwerking van haar zorgzame, verzorgende karakter.
Hoe langer ik date, hoe minder schuldig ik me voel - hoe natuurlijker het lijkt.
Ik erken de schuld. Ik accepteer dat ik de dingen anders had kunnen doen, en me op de toekomst zou toeleggen.
Het schuldgevoel was niet omdat ik er nog niet klaar voor was, het was omdat ik door niet te daten, nog niet had afgehandeld hoe het me zou laten voelen. Of ik nu 2 of 20 jaar had gewacht, uiteindelijk had ik me schuldig gevoeld en het moeten verwerken.
Foto's en herinneringen te zien
Klaar zijn om te daten en klaar zijn om je date terug naar je huis te brengen, zijn twee heel verschillende dingen.
Terwijl ik klaar was om mezelf daarbuiten te plaatsen, bleef mijn huis een heiligdom voor Leslie. Elke kamer is gevuld met onze familie- en trouwfoto's.
Haar nachtkastje staat nog vol met foto's en boeken, brieven, make-uptasjes en wenskaarten die al drie jaar ongestoord zijn gebleven.
De schuldgevoelens van daten zijn niets vergeleken met de schuldgevoelens als je probeert uit te vinden wat je moet doen met een trouwfoto van 20 bij 20 boven je bed.
Ik draag nog steeds mijn trouwring. Het zit aan mijn rechterhand, maar het voelt als zo'n verraad om het helemaal weg te nemen. Ik kan er niet helemaal afstand van doen.
Ik kan die dingen niet weggooien, en toch passen sommige ervan niet meer in het verhaal dat ik open sta voor een langdurige relatie met iemand om wie ik geef.
Het hebben van kinderen vereenvoudigt het probleem om ermee om te gaan. Leslie zal nooit ophouden hun moeder te zijn, ondanks haar overlijden. Hoewel trouwfoto's misschien worden opgeborgen, zijn de familiefoto's een herinnering aan hun moeder en haar liefde voor hen en moeten ze opblijven.
Net zoals ik er niet voor terugschrik om met de kinderen over hun moeder te praten, bied ik ook geen excuses aan voor het bespreken van Leslie met dates (ik bedoel, niet op de eerste date, hoor). Ze was en is een belangrijk onderdeel van mijn leven en dat van mijn kinderen.
Haar herinnering zal altijd bij ons zijn. Dus we praten erover.
Toch zou ik dat nachtkastje waarschijnlijk een dezer dagen moeten opruimen en organiseren.
Ik ga niet verder, maar ga gewoon vooruit
Er zijn nog andere dingen om over na te denken - andere mijlpalen om aan te pakken: de kinderen ontmoeten, de ouders ontmoeten, al die potentieel geweldige angstaanjagende momenten van nieuwe relaties.
Maar het begint met vooruitgaan. Het is het tegenovergestelde van Leslie vergeten. In plaats daarvan herinnert het zich haar actief en besluit het hoe het beste verder kan gaan met respect voor dat gedeelde verleden.
Deze herstart van mijn "dating-dagen" gaat gemakkelijker met de wetenschap dat Leslie zelf wilde dat ik iemand zou vinden nadat ze weg was, en dat had me dat voor het einde verteld. Die woorden brachten me toen pijn, in plaats van de troost die ik er nu in vind.
Dus ik sta mezelf toe te genieten van de ontdekking van een geweldige nieuwe persoon en ik zal zo hard mogelijk proberen om de spijt en fouten uit het verleden die ik niet kan beheersen, ervan te weerhouden dat te bederven.
En als na dat alles mijn dating nu als "ongepast" wordt beoordeeld, nou, dan moet ik het gewoon beleefd oneens zijn.
Wil je meer verhalen lezen van mensen die door een nieuw normaal navigeren terwijl ze onverwachte, levensveranderende en soms taboe-momenten van verdriet tegenkomen? Bekijk de volledige serie hier.
Jim Walter is de auteur van Gewoon een Lil Blog, waar hij zijn avonturen beschrijft als alleenstaande vader van twee dochters, van wie er één autisme heeft. Je kunt hem volgen Twitter.
