Waanvoorstellingen parasitose (DP) is een zeldzame psychiatrische (mentale) aandoening. Iemand met deze aandoening gelooft er sterk in dat ze besmet zijn met een parasiet. Dit is echter niet het geval - ze hebben geen enkele parasitaire infectie.
Deze ziekte wordt ook wel Ekbom-syndroom of waanvoorstellingen van parasitose genoemd. Een parasiet is een organisme dat afhankelijk is van zijn gastheer om te overleven. Parasieten kunnen mijten, vlooien, luizen, wormen en spinnen zijn.
Een persoon met deze aandoening kan deze gedachten of overtuigingen niet beheersen of stoppen. Ze kiezen er niet voor te geloven dat ze een parasitaire infectie hebben.
Zijn er soorten waanparasitose?
Er zijn drie soorten waanparasitose:
- Primaire waanvoorstellingen parasitose. Dit is wanneer een persoon één waanvoorstelling heeft. Het is een monosymptomatische, of een symptoom, ziekte.
- Secundaire waanparasitose. Dit is wanneer een persoon ook andere psychische aandoeningen heeft, zoals depressie, dementie, obsessief-compulsieve stoornis (OCS), bipolaire stoornis, posttraumatische stressstoornis (PTSD) of schizofrenie.
- Organische waanvoorstellingen. Dit kan gebeuren bij iemand met andere aandoeningen of ziekten, zoals hypothyreoïdie, diabetes, hartaandoeningen, vitamine B12-tekort, cocaïneverslaving en menopauze.
Wat zijn de symptomen?
Iemand met waanvoorstellingen kan vaak een arts of dermatoloog (huidarts) raadplegen voor behandeling, waarbij hij erop staat dat ze een parasitaire infectie in hun lichaam of op hun huid hebben.
Het enige teken van waanvoorstellingen bij sommige mensen kan de overtuiging zijn dat ze een parasiet in zich hebben. Ze kunnen ook denken dat hun meubels, huis of omgeving ook besmet zijn met deze parasiet.
Een ander veel voorkomend symptoom dat mensen met waanvoorstellingen melden, is een kruipend gevoel op hun huid. De medische term hiervoor is formulering.
Sommige mensen met deze aandoening kunnen ook symptomen hebben zoals:
- gevoelens van jeuk of branderig gevoel
- gevoelloosheid
- klagen dat ze een kruipend of prikkelend gevoel onder de huid hebben
- krabben aan de huid
- plukken aan de huid
- huidlaesies of zweren veroorzaakt door krabben
- chemicaliën gebruiken om de huid te schrobben
- zelfverminking, in ernstige gevallen
- gevaarlijke huismiddeltjes, zoals schadelijke pesticiden, op zichzelf gebruiken
Wat veroorzaakt waanparasitose?
Het is niet bekend waarom sommige mensen waanparasitose hebben. Deze psychische aandoening komt het meest voor bij vrouwen van middelbare leeftijd of ouder. Zowel mannen als vrouwen van elke leeftijd en ras kunnen het echter hebben.
In sommige gevallen treedt waanparasitose op na een chemische onbalans in de hersenen door andere gezondheidsproblemen. Het kan ook verband houden met drugsgebruik of verslaving, zoals cocaïneverslaving.
Het is niet precies bekend waar in de hersenen deze aandoening optreedt. Sommige onderzoekers geloven dat de chemische stof dopamine in de hersenen een rol speelt bij psychose (iets geloven, zien of horen dat er niet is). Ernstige stress of andere ziekten kunnen leiden tot te veel dopamine in de hersenen.
Hoe wordt de diagnose waanparasitose gesteld?
Als u denkt dat u deze aandoening heeft, zal uw arts een volledig lichamelijk onderzoek doen. Ze kunnen ook bloedtesten uitvoeren om andere oorzaken van jeuk, kruipen, gevoelloosheid en andere symptomen die lijken op die van waanparasitose uit te sluiten.
Deze andere mogelijke voorwaarden zijn onder meer:
- Bloedarmoede
- schildklier aandoening
- nierziekte
- lymfoom
- schurft infectie
- luis infectie
- HIV-infectie
- dermatitis herpetiformis
- zenuwaandoeningen
- Ziekte van Parkinson
- fibromyalgie
- medicijnen (amfetaminen, methylfenidaat)
- Ziekte van Morgellons
- alcoholmisbruik
- drugsmisbruik
Wat is de behandeling voor waanparasitose?
Behandeling voor waanparasitose omvat het behandelen van onderliggende aandoeningen. Als er een uitlokkende ziekte is, kan het behandelen van die ziekte de waanparasitose helpen verlichten of stoppen.
Een arts of psychiater kan antipsychotica voorschrijven. Een persoon met waanvoorstellingen wil deze medicijnen misschien niet gebruiken omdat ze denken dat ze een parasitaire infectie hebben in plaats van een psychische aandoening.
Therapie en praten met een vertrouwde arts en psychiater kunnen helpen. Het is belangrijk om een psychiater te zien, aangezien veel huisartsen en dermatologen niet bekend zijn met medicijnen en behandelingen voor dit soort aandoeningen.
Een psychiater kan antipsychotische medicatie voorschrijven voor waanvoorstellingen, zoals:
- pimozide (Orap)
- aripiprazol (Abilify)
- risperidon (Risperdal)
- olanzapine (Zyprexa)
Mensen met waanvoorstellingen kunnen niet altijd uit deze aandoening worden gepraat. In deze gevallen kan een arts voor een verwijzing naar een psychiater zorgen.
Als u iemand met waanvoorstellingen probeert te helpen, waarschuwen artsen dat u ze nooit moet proberen te misleiden tot het nemen van antipsychotische medicatie door te zeggen dat het de parasieten zal verwijderen. Dit kan een averechts effect hebben en ervoor zorgen dat ze sterker geloven dat ze een parasitaire infectie hebben.
Wat zijn de vooruitzichten voor mensen met waanvoorstellingen?
Net als andere psychische aandoeningen, kan het behandelen van waanparasitose tijd kosten en verschillende bezoeken aan artsen en psychiaters vereisen. Eén soort behandeling werkt mogelijk niet voor iedereen met deze aandoening.
Een of meer soorten behandeling en therapie door een vertrouwde psychiater kunnen echter de symptomen verlichten of beëindigen.
De afhaalmaaltijd
Waanvoorstellingen parasitose is een zeldzame psychiatrische aandoening. Deze toestand kan overweldigend zijn voor zowel het individu als voor zijn familie en vrienden.
Maar het is belangrijk om te weten dat er behandelingen en mensen zijn, waaronder vertrouwde artsen en psychiaters, die de symptomen kunnen helpen verlichten. Een sterk ondersteuningssysteem kan ook helpen bij het verlichten van wat stress en ongemak.
Waanvoorstellingen parasitose kan verband houden met een onderliggende chronische aandoening of een andere psychische aandoening. Om de aandoening te diagnosticeren, kan een arts een zorgvuldig onderzoek uitvoeren en verschillende bloedonderzoeken en scans uitvoeren. Het vinden van het juiste behandelplan voor deze aandoening kan ook enige tijd duren.
