Schizofrenie is een ernstige psychische aandoening op de lange termijn. Een persoon met schizofrenie heeft stoornissen in zijn gedachten, gedrag en de manier waarop hij zijn omgeving waarneemt.
Voorbeelden van symptomen van schizofrenie zijn onder meer:
- Positieve symptomen: wanen, hallucinaties en ongebruikelijk denken of bewegen
- Negatieve symptomen: afname van emotionele expressie, verminderd spreken en verlies van interesse in dagelijkse activiteiten
Naar schatting heeft tussen de 0,25 en 0,64 procent van de mensen in de Verenigde Staten schizofrenie of een gerelateerde psychische stoornis. De aandoening vereist vaak een levenslange behandeling.
De behandeling van schizofrenie omvat meestal medicatie en therapie. De specifieke kenmerken van de behandeling zijn geïndividualiseerd en kunnen van persoon tot persoon verschillen.
Richtlijnen voor behandeling
De algemene doelen van de behandeling van schizofrenie zijn:
- symptomen verlichten
- voorkom terugval van symptomen
- een beter functioneren bevorderen met het oog op integratie in de gemeenschap
De belangrijkste behandeling voor schizofrenie omvat het gebruik van medicijnen. Antipsychotica worden het meest voorgeschreven.
Deze medicijnen kunnen helpen bij het beheersen van acute symptomen van schizofrenie. Ze kunnen ook worden ingenomen als onderhoudsmedicatie om terugval te helpen voorkomen.
Naast medicijnen vormen ook psychosociale behandelingen een belangrijk onderdeel van de behandeling van schizofrenie. Deze worden meestal geïmplementeerd zodra de acute symptomen van schizofrenie met medicatie zijn verlicht.
Klinische behandelingen
Er wordt een verscheidenheid aan medicijnen gebruikt om schizofrenie te behandelen.
Antipsychotische medicatie
Antipsychotica kunnen helpen bij het beheersen van de symptomen van schizofrenie. Aangenomen wordt dat ze dit doen door de niveaus van een neurotransmitter genaamd dopamine te beïnvloeden.
Deze medicijnen worden vaak dagelijks in pil- of vloeibare vorm ingenomen. Er zijn ook enkele langwerkende vormen die als injectie kunnen worden gegeven.
Er zijn twee verschillende soorten antipsychotica: eerste generatie en tweede generatie.
Antipsychotica van de eerste generatie zijn onder meer:
- chloorpromazine (Thorazine)
- fluphenazine (Proxlixin)
- haloperidol (Haldol)
- loxapine (Loxitane)
- perphenazine (Trilafon)
- thiothixeen (Navane)
- trifluoperazine (Stelazine)
Antipsychotica van de tweede generatie hebben doorgaans de voorkeur boven hun tegenhangers van de eerste generatie. Dit komt omdat ze een lager risico hebben om ernstige bijwerkingen te veroorzaken.
Antipsychotica van de tweede generatie kunnen zijn:
- aripiprazol (Abilify)
- asenapine (Saphris)
- brexpiprazol (Rexulti)
- cariprazine (Vraylar)
- clozapine (Clozaril)
- iloperidon (Fanapt)
- lurasidon (Latuda)
- olanzapine (Zyprexa)
- paliperidon (Invega)
- quetiapine (Seroquel)
- risperidon (Risperdal)
- ziprasidon (Geodon)
Uw arts zal u de laagst mogelijke dosis willen voorschrijven die uw symptomen nog steeds onder controle houdt. Daarom kunnen ze verschillende medicijnen of doseringen proberen om erachter te komen wat het beste voor u werkt.
Andere medicijnen
Naast antipsychotica kunnen soms andere medicijnen worden gebruikt. Dit kunnen medicijnen zijn om symptomen van angst of depressie te verlichten.
Elektroconvulsietherapie (ECT)
In sommige gevallen kan ECT worden gebruikt voor volwassenen met schizofrenie die niet op medicijnen reageren of die aan een ernstige depressie lijden.
ECT gebruikt elektrische stromen om een aanval te genereren.
Hoewel niemand zeker weet hoe ECT precies werkt, wordt aangenomen dat het de chemische signalering in de hersenen verandert. ECT heeft enkele mogelijke bijwerkingen, zoals geheugenverlies, verwarring en pijn in het lichaam.
Psychosociale behandelingen
Psychosociale behandelingen zijn ook een belangrijk onderdeel van de behandeling van schizofrenie.
Psychotherapie
Verschillende soorten psychotherapie, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), kunnen u helpen bij het identificeren en begrijpen van de denkpatronen die verband houden met uw aandoening.
Uw therapeut zal met u samenwerken om strategieën te ontwikkelen om u te helpen deze denkpatronen te veranderen of ermee om te gaan.
Gezinstherapie
Gezinstherapie omvat het werken met de gezinsleden van iemand met schizofrenie. Dit is erg belangrijk, omdat gezinsondersteuning een grote impact kan hebben op de behandeling en het risico op terugval.
Gezinstherapie richt zich op het helpen van gezinsleden:
- meer begrijpen over schizofrenie
- lagere niveaus van stress, woede of last binnen de gezinsomgeving
- manieren ontwikkelen om te helpen communiceren met en steun te verlenen aan iemand met schizofrenie
- redelijke verwachtingen koesteren over de behandeling van hun gezinslid
Beroepsrevalidatie
Dit kan mensen met schizofrenie helpen zich voor te bereiden op of weer aan het werk te gaan. Werk kan ook helpen bij het gevoel van welzijn door zowel een zinvolle activiteit als een inkomen te bieden.
Ondersteunend werk helpt mensen met schizofrenie om weer aan het werk te gaan. Het kan gaan om zaken als geïndividualiseerde baanontwikkeling, een snelle zoektocht naar werk en voortdurende ondersteuning tijdens het dienstverband.
Sommige mensen met schizofrenie zijn misschien niet klaar om weer aan het werk te gaan, maar willen dat in de toekomst wel. In deze gevallen kunnen zaken als beroepsopleiding of vrijwilligerswerk nuttig zijn.
Sociale vaardigheidstraining
Sociale vaardigheidstraining kan iemand met schizofrenie helpen hun interpersoonlijke vaardigheden te verbeteren of te ontwikkelen.
Er kunnen verschillende methoden worden gebruikt, waaronder maar niet beperkt tot:
- instructie
- rollenspel
- modellering
Alternatieve en natuurlijke behandelingen
Er worden ook verschillende alternatieve behandelingen voor schizofrenie onderzocht.
Velen van hen richten zich op voedingssupplementen, aangezien sommige onderzoeken suggereren dat een slechtere voeding wordt geassocieerd met schizofrenie en aanverwante aandoeningen.
Hoewel er nog meer onderzoek nodig is naar deze mogelijke behandelingen, wordt het volgende bestudeerd:
- Omega-3-vetzuren: Omega-3-suppletie is onderzocht voor een verscheidenheid aan psychische stoornissen. Studies naar de werkzaamheid ervan bij schizofrenie hebben gemengde resultaten opgeleverd.
- Vitaminesuppletie: Vroeg bewijs geeft aan dat suppletie met B-vitamines kan helpen bij het verminderen van psychiatrische symptomen bij sommige mensen met schizofrenie.
- Dieet: Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat een glutenvrij dieet de resultaten bij mensen met schizofrenie kan verbeteren. Studies over het ketogene dieet voor schizofrenie zijn beperkter en hebben gemengde resultaten.
Het is belangrijk om te onthouden dat u niet van uw voorgeschreven medicijnen af mag zonder eerst met uw arts te overleggen. Als u dit zonder toezicht doet, kan dit een terugval van de symptomen veroorzaken.
Nieuwe of veelbelovende toekomstige behandelingen
Naast het onderzoeken van mogelijke alternatieve behandelingen, onderzoeken onderzoekers ook verbetering van de huidige schizofreniebehandelingen. Dit geldt met name voor medicijnen.
Sommige doelen zijn om medicijnen te identificeren die:
- hebben minder bijwerkingen, waardoor de therapietrouw mogelijk toeneemt
- betere aanpak van negatieve symptomen
- cognitie verbeteren
Terwijl de huidige medicijnen zich richten op dopamine-receptoren in de hersenen, onderzoeken onderzoekers ook medicijnen die zich richten op andere receptoren. Door op andere doelen te focussen, hoopt men dat toekomstige medicijnen zullen helpen om de symptomen beter te beheersen.
In 2019 keurde de Food and Drug Administration (FDA) een nieuw medicijn voor schizofrenie goed. Dit medicijn, lumateperone (Caplyta) genoemd, wordt verondersteld zowel dopamine- als serotoninereceptoren te targeten.
Een ander medicijn, SEP-363856 genaamd, is momenteel in klinische onderzoeken om de veiligheid en effectiviteit ervan te evalueren. Dit medicijn is ook uniek omdat het niet rechtstreeks op dopamine-receptoren is gericht.
Bijwerkingen
Antipsychotica zijn de belangrijkste behandeling van schizofrenie, maar ze kunnen verschillende bijwerkingen hebben. Het type en de ernst van deze bijwerkingen kunnen per persoon en per specifiek medicijn verschillen.
Enkele voorbeelden van de mogelijke bijwerkingen van antipsychotica kunnen zijn:
- extrapiramidale symptomen, waaronder trillingen en spierspasmen of spiertrekkingen
- zich slaperig of suf voelen
- gewichtstoename
- droge mond
- constipatie
- misselijkheid
- hoofdpijn
- duizeligheid
- lage bloeddruk (hypotensie)
- snelle hartslag (tachycardie)
- een afname van de zin in seks
Extrapiramidale symptomen komen vaker voor bij antipsychotica van de eerste generatie. Ondertussen zijn bijwerkingen zoals gewichtstoename nauwer geassocieerd met antipsychotica van de tweede generatie.
Maligne neurolepticasyndroom is een zeldzame maar mogelijk levensbedreigende reactie op antipsychotica. Symptomen zijn onder meer zeer hoge koorts, spierstijfheid en snelle hartslag.
Het komt vaker voor bij antipsychotica van de eerste generatie, maar kan ook voorkomen bij antipsychotica van de tweede generatie.
Iemand helpen die een behandeling weigert
Enkele van de symptomen van schizofrenie kunnen hallucinaties, wanen en andere stoornissen in denken en waarneming zijn. Bovendien kunnen de medicijnen die worden voorgeschreven om de aandoening te behandelen, vaak onaangename bijwerkingen veroorzaken.
Vanwege deze factoren kunnen sommige personen de behandeling weigeren. Het niet zoeken naar behandeling wordt echter vaak geassocieerd met een slechtere prognose en kwaliteit van leven.
Volg de onderstaande tips om een geliefde te helpen die een behandeling weigert:
- Laat ze weten wat je denkt. Het is belangrijk dat u een open, eerlijk gesprek voert met uw geliefde over uw zorgen over de behandeling.
- Denk aan tijd en plaats. Begin geen gesprek als uw geliefde gestrest, moe of in een slecht humeur is. Probeer het bovendien niet in een omgeving te hebben die uw geliefde ongemakkelijk kan maken.
- Overweeg de levering zorgvuldig. Plan van tevoren wat u wilt zeggen. Probeer een rustige en vriendelijke toon te gebruiken en taal te vermijden die stigmatiserend kan klinken of alsof je een ultimatum stelt.
- Luister naar wat ze te zeggen hebben. Het kan zijn dat uw geliefde zijn bezorgdheid over de behandeling wil uiten. Als dat zo is, geef ze dan een aandachtig, meelevend oor.
- Blijf geduldig. Het kan zijn dat ze niet onmiddellijk van gedachten veranderen. Blijf steun bieden en merk op hoe belangrijk het is om op een liefdevolle, positieve manier naar een behandeling te zoeken.
- Hulp aanbieden. Soms kan het zoeken naar een behandeling overweldigend aanvoelen. Bied aan om hen te helpen bij het vinden en maken van een afspraak met een professional in de geestelijke gezondheidszorg.
Bronnen voor hulp
De volgende bronnen zijn beschikbaar om mensen met schizofrenie te helpen:
- Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) Nationale hulplijn (1-800-662-4357): Informatie en verwijzingen naar behandelingen voor psychische aandoeningen en stoornissen in het gebruik van middelen worden 24/7 aangeboden.
- National Alliance on Mental Illness (NAMI) Hulplijn (800-950-6264): Informatie en verwijzingen naar behandelingen zijn beschikbaar van maandag tot en met vrijdag van 10:00 uur tot 18:00 uur (ET).
- Schizophrenia and Related Disorders Alliance of America (SARDAA): biedt ondersteuning, informatie en andere bronnen voor mensen met schizofrenie en hun dierbaren.
Als u of een geliefde een noodsituatie op het gebied van geestelijke gezondheid heeft, is het belangrijk dat er zo snel mogelijk zorg wordt verleend. Bel in deze situatie 911.
Tips voor dierbaren
Als u de geliefde bent van iemand met schizofrenie, volgt u de onderstaande tips om het hoofd te bieden aan:
- Informatie krijgen: zoveel mogelijk leren over schizofrenie kan u helpen de aandoening te begrijpen en hoe u kunt helpen.
- Help motiveren: implementeer strategieën om uw geliefde te motiveren om zich aan hun behandeldoelen te houden.
- Doe mee wanneer mogelijk: Als uw geliefde in gezinstherapie zit, neem dan deel aan de therapiesessies.
- Zorg voor jezelf: ontspanningstechnieken zoals yoga of meditatie kunnen helpen om stress te verminderen. U kunt ook overwegen om lid te worden van een steungroep, omdat het nuttig kan zijn om met anderen te praten die soortgelijke dingen meemaken.
het komt neer op
De behandeling voor schizofrenie omvat meestal zowel behandeling met medicijnen als therapie. De behandeling kan per persoon verschillen en is afgestemd op hun individuele behoeften.
De belangrijkste medicijnen voor schizofrenie zijn antipsychotica. Deze hebben echter mogelijk ernstige bijwerkingen.
Onderzoekers werken momenteel aan de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die de symptomen aanpakken en tegelijkertijd minder bijwerkingen hebben.
Sommige mensen met schizofrenie kunnen de behandeling weigeren. Dit kan te wijten zijn aan de symptomen van hun aandoening of de mogelijkheid van bijwerkingen van geneesmiddelen. Als een geliefde een behandeling weigert, voer dan een open, geduldig gesprek met hem over uw zorgen.